समानार्थी शब्द
मराठी
व्याख्या:
एखाद्या शब्दाचा आशय जवळपास तेवढ्याच प्रमाणात व्यक्त करणारा दुसरा शब्द म्हणजे समानार्थी शब्द होय. कोणत्याही शब्दाला समानार्थी शब्द नसतो असा एक विचार आधुनिक भाषाभ्यासात सांगितलेला आहे. कारण प्रत्येक शब्दाचे विशिष्ट असे कार्य असते. ते कार्य त्या शब्दाधारेच यथायोग्यपणे होऊ शकते. एखाद्या शब्दाचा पर्यायी शब्द हा समानार्थी शब्द होत नाही. एखाद्या शब्दाच्या विविधांगी अर्थच्छटांसाठी समर्पक शब्द पर्यायी शब्दांमधून मिळवता येतो. व्यक्ती व्यवहारात शब्द वापरताना यथार्थ शब्दाची निवड करते. कवितांमधून येणाऱ्या समानार्थी शब्दांचा वापर अभ्यासनीय असतो. कवीला अपेक्षित असलेले सौंदर्य, नाद, गेयता साधण्यासाठी योग्य शब्दांचा तो वापर करतो. कोणत्याही भाषेत एका शब्दाचे असे एकापेक्षा अधिक पर्याय उपलब्ध असतात.
मराठी
समानार्थी शब्द:
शब्द | समानार्थी |
---|---|
अंक | आकडा, मांडी. |
अंकण | धान्य. |
अंकन | मोजणे. |
अंकाल | दुष्काळ. |
अंकित | देश, स्वाधीन. |
अक्राळविक्राळ | उग्र, भयंकर, भेसूर, राक्षसी. |
अक्षर | अविनाशी, शाश्वत. |
अंग | काया, कुडी, तनू, देह, बाजू, वपु, शरीर. |
अंगठी | अंगुलियक, उर्मिका, जाहंगीर, पवित्र, फासा, भोरडी, मुद्रिका, वळे, वेडण, वेढे. |
अंगण | आवार. |
अंगणा | स्त्री. |
अगत्य | आदर, आपुलकी, आस्था, कळकळ, कळवळा. |
अगम | झाड, वृक्ष. |
अगम्य | समजू न शकणारे. |
अगाध | अगम्य, अमर्याद, गंभीर, गहन. |
अंगार | निखारा. |
अंगारा | इंगळ, निखारा, भस्म, विस्तव. |
अंगुली | बोट. |
अग्नी | अंगार, अनल, आग, आगीन, आग्न, कृशान, जाळ, ज्वाला, तपन, दहन, धनंजय, निखारा, पावक, वडवानल, वणवा, वन्ही, विस्तव, वैश्वानर, शिखी, हजल, हुताशन. |
अग्रगण्य | प्रमुख. |
अग्रज | वडील बंधू. |
अग्रपूजा | पहिला मान. |
अघटित | असंभाव्य, चमत्कारिक, विलक्षण. |
अघोर | भयंकर, भीतिदायक, वाईट. |
अंघोळ | स्नान. |
अचंबा | आश्चर्य, नवल. |
अचल | गतीरहीत, गिरी, पर्वत, शांत, स्थिर. |
अंचल | पर्वत, शांत, स्थिर. |
अचला | पृथ्वी, हातरुमाल. |
अचानक | अकस्मात, अनपेक्षित, अवचित, एकाएकी. |
अंजली | ओंजळ. |
अज्रल | अग्नी. |
अट | शर्त. |
अडचण | समस्या. |
अंडज | पक्षी. |
अडथळा | आडकाठी, मज्जाव, मनाई. |
अडाणी | अज्ञानी. |
अंत | अखेर, मरण, मृत्यू, शेवट. |
अंतरिक्ष | अवकाश. |
अतिथी | पाहुणा. |
अत्याचार | अन्याय. |
अंदाज | अटकळ, अदमास, अनुमान, आकाटाका, आळाटोळा, आशंका, कयास, कल्पक, तर्क, ताडबाजी, तावतक, धुंदावा, पडताळा, संभव, होरा. |
अद्भुत | करामत. |
अद्य | पाप. |
अंधार | अंधकार, अंधाई, अंधारी, अंधैर, काळोख, काळोसा, तम, तिमिर, धुरटा, ध्वांत, मसरै. |
अंधुक | अस्पष्ट, पुसट, मंद. |
अध्वर्यु | पुढारी. |
अनमान | १. हयगय, अनादर. २. संकोच, उपेक्षा, दुलर्क्ष. |
अनर्थ | अरिष्ट, संकट. |
अनल | अंगार, अग्नी, आगीन, आग्न, कृशान, जातवेद, निखारा, पावक, वन्ही, विस्तव, वैश्वानर, शिखी, हुताशन. |
अनाथ | पोरका. |
अनिल | वारा. |
अनुकरण | नक्कल, माकडचेष्टा. |
अनुक्रमणिका | यादी, सूची. |
अनुग्रह | कृपा. |
अनुचित | अयोग्य. |
अनुज | धाकटा भाऊ, लहान बंधू. |
अनुरक्ती | प्रेम, माया. |
अनृत | खोटे. |
अपंग | पांगळा, लुळा, विकलांग, व्यंग. |
अपघात | दुर्घटना. |
अपत्य | मूल. |
अपमान | दुर्लौकिक, पराभव, मानभंग. |
अपराध | गुन्हा, दोष. |
अपरुप | अप्रप. |
अपाय | इजा. |
अपेक्षाभंग | हिरमोड. |
अंबक | चक्षू, डोळा. |
अंबर | १. आकाश. २. वस्त्र. |
अंबार | धान्याचे कोठार. |
अंबुद | ढग, मेघ. |
अंबूज | कमळ. |
अभिजात | उच्च दर्जाचा. |
अभिनंदन | गौरव. |
अभिनय | अंगविक्षेप, हावभाव. |
अभिनव | अपूर्व, नवीन, नूतन. |
अभिनेता | नट. |
अभिप्राय | अर्थ, आशय, उद्देश, तात्पर्य, भाव, भावार्थ, मतलब, हेतू. |
अभिप्रेत | अर्थ, उद्देश, हेतू. |
अभिमान | गर्व. |
अभियान | मोहीम. |
अभिवादन | नमस्कार, प्रणाम, वंदन. |
अभिवृद्धी | उत्कर्ष. |
अभिषेक | अभिशेष, अभिषव. |
अभिसरण | प्रसरण, बदल. |
अभ्यास | परिपाठ, व्यासंग, सराव, सवय. |
अभ्युदय | भरभराट. |
अमर्याद | अगणित, अमित, असंख्य. |
अमाप | पुष्कळ, भरपूर, विपुल. |
अमित | अगणित, अतिशय, अपार, अमर्याद, असंख्य, असीम, बहुत. |
अमृत | पीयुष, पीयूष, संजीवनी, सुधा. |
अमेद | मिश्रण. |
अरकाट | धूर्त. |
अरण्य | अचराण, अटवी, आडरान, कांतार, कानन, कान्तार, जंगल, झरकुंड, डांग, तबक, दाव, बन, राजी, रान, राहट, वन, विपिन, विपीन, व्यवहाळ, व्याहाळ, हजल, हुताशन. |
अरि | शत्रू. |
अरी | शत्रू. |
अर्चन | पूजा. |
अर्ज | प्रार्थना, विनंती. |
अर्जुन | किरिटी, किरीट, कौंतेय, धनंजय, पांडव, पार्थ, पृथानंदन, फाल्गुन, भरतर्षभ, भारत, सव्यसाची. |
अर्णव | समुद्र. |
अर्थ | अभिप्राय, उद्देश, तात्पर्य, भाव, भावार्थ, मत, मतलब, सार, हेतू. |
अर्व | दशकोटी. |
अली | भुंगा. |
अवकाळी | अवेळी. |
अवकाश | अवधी, काल, वेळ, समय. |
अवघड | कठीण, दुर्घट, विकट. |
अवचित | एकदम. |
अवधी | काळ, वेळ, समय. |
अवनी | पृथ्वी. |
अवर्षण | दुष्काळ. |
अविरत | अखंड, सतत. |
अव्याहत | सतत. |
अशक्त | क्षीण, दुर्बल, रोडका. |
अशुभ | अमंगल, वाईट. |
अश्रू | आसू. |
अश्व | घोड, घोडा, तुरग, तुरंग, तुरंगम, तुरुंग, वाजी, वारु, वारू, हय. |
अष्टौप्रहर | रात्रंदिवस. |
असंख्य | अगणित, अपार, अमित, पुष्कळ, बहुत, बहू. |
असामी | इसम, माणूस, व्यक्ती. |
असुर | राक्षस. |
असूद | रक्त. |
अस्करा | प्रसिद्धी. |
अस्कारा | प्रसिद्धी. |
अस्त | अंतर्धान, मावळणे, लोप, शेवट, शेवट होणे. |
अस्तुरी | पत्नी. |
अस्थिपंजर | हाडांचा सापळा. |
अस्थिर | क्षणिक, चंचल. |
अस्सल | खरा. |
अहंकार | अमर्ष, अमर्ष, गर्व, घमेंड, टेंभा, ताठा, दर्प, दुरभिमान, पोत, मद. |
अहर्निश | रात्रदिवस, रात्रंदिवस, सतत. |
अहार | ओठ, ओष्ट. |
अहिवा | सौभाग्यवती. |
अही | तक्षक, भुजंग, व्याल, सर्प, साप. |
आई | अंबा, आईस, आउस, आऊस, आय, आवय, जननी, जन्मदा, जन्मदाती, जन्मदात्री, माउली, माऊली, माऊली, माता, मातोश्री, माय, मायमाउली, मासाहेब. |
आकर्षण | ओढ, पाश, मोह. |
आकस | द्वेष. |
आकांत | आक्रंद, आक्रोश. |
आकाररहित | विद्रुप. |
आकाश | अंतराळ, अंतराळ, अंतरिक्ष, अंतरिक्ष, अंबर, अंबर, अंबुट, अंबुट, अवकाश, अवकाश, आधार, आभाळ, आभाळ, आसमान, आसमान, ख, गगन, गगन, तारांगण, तारांगण, नभ, नभ, नभांगण, रव, वितान, वितान, वियत, वियत, व्योम, व्योम. |
आकाशगंगा | क्षीरपथ, गंधर्वपथ, नियतगंगा, पांदी, मंदाकिनी, सुरसरिता, सुरसिंधू, स्वर्गंगा, स्वर्णदी. |
आक्रमण | चढाई, मोहीम, स्वारी, हल्ला. |
आक्षेप | शंका. |
आगर | निवास. |
आगीन | विस्तव. |
आग्रह | अट्टहास, हट्ट, हेका. |
आघात | धक्का. |
आजार | पीडा, रोग, व्याधी. |
आजारी | पीडित, रोगी. |
आजीव | जन्मभर. |
आजीवक | भिक्षुक. |
आज्ञा | आदेश, हुकूम. |
आठवडा | सप्ताह. |
आठवण | आठव, याद, सय, स्मरण, स्मृती, स्मृती. |
आढ्यता | कीर्ती. |
आण | शपथ. |
आत्मज | मुलगा. |
आत्मजा | मुलगी. |
आदित्य | सूर्य. |
आधिव्याधी | दोष. |
आधी | अगोदर, प्रथम. |
आनंद | आनंदन, उद्धव, उद्धव, उल्लास, उल्हास, उल्हास, खुशी, तोष, तोष, प्रमोद, प्रमोद, मोद, मोद, संतोष, संतोष, हर्ष, हर्ष. |
आनन | तोंड. |
आयस | लोखंड. |
आयुध | त्तस्त्र. |
आयुष्य | जीवन, हयात. |
आरंभ | आदि, आदी, प्रारंभ, सुरूवात. |
आरसा | आदर्श, आयना, ईशणयंत्र, ऐना, दर्पण, भिंग, भिंगुले, मिरात, मुकुर. |
आरास | रोषणाई, सजावट. |
आर्य | हट्टी. |
आलय | घर. |
आलाप | सूर. |
आळशी | आळसट, उंडगळ, ऐदी, कामचुकार, कुचर, मंद, सुस्त. |
आळस | मेद, सुस्ती. |
आवड | हौस. |
आवश्यकता | गरज, जरूरी. |
आवाज | अरवळ, आगाज, आरव, आहट, कंड, घोष, चाचल, चाहूल, डिंव, ध्वनी, ध्वान, नाद, निनाद, रव, सपळ, सर, साद. |
आवाहन | आमंत्रण, बोलवणे, विनंती. |
आशय | भाव. |
आशिक | प्रणयीलुब्ध. |
आश्चर्य | अचंबा, अचंबा, आचरय, आचरिय, आचीर, आच्छरिय, नवल, नवलपरी, विस्मय. |
आश्वासक | उत्साहवर्धक, प्रोत्साहक. |
आसक्ती | लाभ, हव्यास. |
आसन | बैठक. |
आस्था | अगत्य, आदर, आपुलकी, काळजी, चिंता, जिव्हाळा, तळमळ. |
आहार | अन्न, खाणे, खाद्य, खाद्य, जेवण, भोजन. |
इंगळी | विंचू. |
इच्छा | अपेक्षा, अभिलाषा, आकांक्षा, आर्जू, आशा, आस, कामना, मनीषा, लालसा, वासना, स्पृहा. |
इज्जत | अब्रू. |
इतमाम | थाट, लवाजमा, व्यवस्था, सरंजाम. |
इतराज | अप्रसन्न, नाखूष, नाराज, रुष्ट. |
इंदिरा | लक्ष्मी. |
इंद्र | तासव, देवेंद्र, देवेंद्र, देवेन्द्र, नाकेश, नाकेश, पुरंदर, पुरंदर, वज्रपाणि, वज्रपाणि, वज्रपाणी, वज्रपाणी, वासव, वासव, शक्र, शक्र, शुक्र, शुक्र, सहस्त्राक्ष, सहस्राक्ष, सहस्राक्ष, सुरेंद्र, सुरेंद्र. |
इंद्रजाल | मायामोह. |
इन्कार | नाकबूली, नापसंती, निषेध. |
इन्साफ | निर्णय, न्याय. |
इमानी | एकनिष्ठ, नेक, प्रामाणिक. |
इशारा | खूण, सूचना. |
इहलोक | मृत्यूलोक. |
ईर्षा | चुरस. |
ईश्वर | अनंत, अमर, अलक्ष, अलख, आनंदघन, ईश, जगन्नाथ, त्रिदश, देव, निर्गुण, निर्जर, परमात्मा, परमेश, परमेश्वर, परमेश्वर, प्रभू, महाप्रभू, विबुध, सुर. |
उक्ती | वचन. |
उखाणा | कूटप्रश्न. |
उचल्या | भामटा. |
उजळ | चकचकीत. |
उजेड | तेज, प्रकाश. |
उंट | उष्टर, उष्ट्र. |
उठाळ | सुस्त. |
उणीव | कमतरता, दोष, न्यूनता. |
उतारू | प्रवासी, यात्रिक, यात्रेकरू. |
उत्कर्ष | चलती, भरभराट, वाढ, वाढ, संपन्नता, समृद्धी. |
उत्पन्न | प्राप्ती, मिळकत. |
उत्साह | आवेश. |
उत्सुक | अधीर, आतुर, आसक्ती, उत्कांठित. |
उदक | जल. |
उदर | पोट. |
उदरनिर्वाह | उदरभरण, उपजीविका, चरितार्थ, जीविकोपार्जन, योगक्षेम. |
उदास | खिन्न, निराश, निरुत्साह. |
उद्दाम | असभ्य, उद्धट, उर्मट. |
उद्दिष्ट | लक्ष्य. |
उद्देश | हेतू. |
उद्यान | बगीचा. |
उद्युक्त | प्रेरित. |
उन्माद | आवेश. |
उपद्रव | त्रास. |
उपद्व्याप | खटाटोप. |
उपनयन | मुंज. |
उपवन | उद्यान. |
उपहास | चेष्टा, थट्टा, मस्करी. |
उपानह | जोडे. |
उपासना | आराधना, पूजा, भक्ती, सेवा. |
उपेक्षा | दुर्लक्ष. |
उबग | विट. |
उभा | खडा, सरळ. |
उमदा | तरुण. |
उमेद | उत्साह, धैर्य, हिंमत. |
उरग | भुजंग. |
उरोधीति | एकमेकांशी वाद घालतात. |
उल्हास | उत्साह. |
उषा | अरुणोदय, उषःकाल, पहाट, प्रभात, प्रातःकाल, सकाळ. |
उसंत | आराम, फुरसत, विश्रांती, विसावा. |
ऋण | उपकार, कर्ज, रीण. |
ऋतू | मोसम. |
ऋषी | तपस्वी, तापस, तापसी, बैरागी, मुनी, योगी, वली, संत, संन्यासी, साधक, साधू. |
एकटा | एकला, एकाकी. |
एकभाव | एकचित्त. |
एकमेव | फक्त एकच. |
एकमोडी | एककल्ली, एकमार्गी. |
एकलकोंडा | एकटाच राहणारा. |
एकलाधी | एकी. |
एकवार | एकडा, एकवेळ. |
एकाएकी | अपचित, एकदम. |
एकाग्र | एकचित्त, एकतान, एकतानता, एकभाव, स्थिर. |
एहसान | उपकार, कृपा, दया. |
ऐक्य | एकत्व, एकी, एकोपा, मिलाफ, सूट. |
ऐच्छिक | इच्छिलेले, इष्ट. |
ऐट | डौल, ताठा, दिमाख, नखरा, मिजास, रुबाब. |
ऐदी | आळशी, जड, मंद, सुस्त. |
ऐपत | कुवत. |
ऐरावत | इंद्राचे वाहन (हत्ती). |
ऐवज | मालमत्ता. |
ऐश्वर्य | वैभव. |
ऐषआराम | चैन, सुख, सुखोपभोग, स्वस्थता. |
ऐसपैस | अमर्याद, प्रशस्त, विस्तीर्ण. |
ओघ | कानन, प्रवाह. |
ओज | तेज. |
ओंजळ | पसा. |
ओझे | काळजी, जबाबदारी, बोजा, भार, वजन. |
ओटा | नाला, प्रवाह. |
ओंड | खोल, टरफल, लोंगर. |
ओढा | झरा, नाला. |
ओढाळ | अनिर्बंध, उनाड, खट्याळ, भटक्या. |
ओढी | कल, माया, लळा, सवय. |
ओनामा | प्रारंभ. |
ओबडधोबड | खरबरीत, बेडौल, बेढव, रांगडे. |
ओळख | परिचय. |
ओहळ | ओढा. |
ओहोळ | ओढा, नाला. |
औक्ष | आयुष्य, जीवित. |
औक्षण | ओवाळणे. |
औखळ | अवखळ, खोडकर. |
औदार्य | उदारता. |
औस | अमावस्या, अमावास्या, अवस. |
औसा | पुजारी. |
कच | अडचण, अरिष्ट, माघार, संकट. |
कच्च | लहान खळगा. |
कंजूष | कृपण, कोमटा, खंक, खंख, चिक्कू, हिमटा. |
कज्जा | खटला, तंटा, भांडण, लढाई, वैर. |
कटाक्ष | कल, शेख. |
कटी | कंबर, कमर. |
कठीण | अवघड, बिकट. |
कठोर | निर्दयी, निष्ठूर. |
कणक | सोने. |
कणव | करुणा, करूणा, कीव, कृपा, दया, माया. |
कथा | कहाणी, गोष्ट, हकिकत, हकीकत, हकीगत. |
कंदुक | चेंडू. |
कंदूक | चेंडू. |
कनक | सोने. |
कन्या | आत्मजा, कन्यका, चिरंजीवीनी, तनया, तनुजा, दुहिता, नंदिनी, पुत्री, पोर, पोरगी, बाला, बालिका, मुलगी, लेक, सुता. |
कपट | कावा, खोटेपणा, डाव, डावपेच, लबाडी. |
कपडा | अंबर, पट, वसन, वस्त्र. |
कपाळ | अलिक, कपोल, निटिल., निढळ, निदळ, भाल, भाळ, मस्तक, ललाट. |
कपुत्र | कबुतर. |
कबूल | अनुकूल, अभिमत, पसंत, मंजूर, मान्य, संमत. |
कभिन्न | अतिशय. |
कमल | अनुच्छेद, मुद्दा. |
कमळ | अंबुज, अब्ज, अंभोज, अंभोरुह, अरविंद, उत्पल, कंज, कमल, कमलिनी, कुमुद, जलज, जलद, नलिनी, नीरज, पंकज, पदम, पद्म, राजीव, सरोज. |
कमेठ | दानातणी. |
कमेया | नोकर. |
कर | हात. |
करडा | कठोर, कडक, निर्दय, निष्ठूर. |
करणी | कृती, कृत्य, क्रिया. |
करमणूक | मनोरंजन. |
करार | कबुली, ठराव, वचन. |
करी | हत्ती. |
करुणा | दया. |
कर्कश | कठोर, कर्णकठोर, किर्र, बोचणारे, बोचरे, भांडण. |
कर्जदार | ऋणको, ऋणदार, ऋणाईत, ऋणिया, देणेकरी. |
कर्णधार | कप्तान. |
कर्तृत्व | कर्तुक, कर्तुकी, कर्तुप, पराक्रम. |
कर्मयोग | दैव, प्रारब्ध, योगायोग. |
कलंक | काळीमा, डाग, दोष. |
कलह | भांडण. |
कलागत | कळ, भांडण, लावालावी, वैर. |
कलावंत | कलाकार. |
कल्पना | उपाय, तोड, पेच, युक्ती, शक्कल. |
कल्याण | कुशल, क्षेम, भले, हित. |
कळकळ | आस्था, काळजी, चिंता, फिकीर. |
कळस | कलश, घुमट, टोक, शिखर. |
कवच | आच्छादन, आवरण, टरफल. |
कविता | काव्य, पद्य. |
कशिदा | भरतकाम. |
कष्ट | मेहनत, श्रम. |
कस | जोर, दम, सामर्थ्य, सामार्थ्य. |
कसब | कौशल्य. |
कसरत | मेहनत, व्यायाम, सराव, सवय. |
कसार | तलाव. |
कसूर | कुचराई, चूक, दोष, न्यूनता. |
काक | कावळा. |
कांचन | सोने. |
काठ | किनारा, तट, तीर. |
कांता | तली. |
कांतार | तलाव. |
कान | कर्ण, श्रवण, श्रोत, श्रोत्र. |
कानन | वन. |
कानेर | आवाज. |
कापड | अंबर, चीर, पट, वसन, वस्त्र. |
काम | कर्तव्य, कार्य, कृत्य. |
कामचुकार | आळशी, आळसट, उठवळ, उठाळ, उंठोळ, उंडगळ, ऐदी, कुचर, निरुद्योगी, सुस्त. |
कामना | इच्छा. |
कामिनी | स्त्री. |
काया | शरीर. |
कारस्थान | कट, गुप्त, मसलत, स्वल. |
कारागृह | कैदखाना, तुरुंग. |
कार्य | काज, काम. |
कार्यक्षम | कर्तुमकर्ता, कुशल, दक्ष, निपुण, हुशार. |
काल | अवधी, अवसर, घडी, वेळ, समय. |
कालवड | गाईचे वासरु. |
कालवा | कावला, खंदक, खाल, खुडा, खोंगळा, चर, जुत्री, थुडके, नहर, पन्हळ, परवा, पाट, वरंभा, वोघ, संगर, सारण, हरळ, हरळी, हाडी. |
काळ | अवधी, अवसर, घडी, वेळ, समय. |
काळजी | आस्था, कळकळ, कळवळा, चिंता, तमा, पर्वा, फिकीर, विवंचना. |
काळोख | अंधकार, अंधार, तम, तम, तिमिर. |
कावळा | एकाक्ष, एकास, काउळा, काऊ, काक, टाकाकक्ष, वायस. |
काष्ठ | लाकूड, सरपण. |
कासव | कच्छ, कच्छप, कमट, कमठ, कूर्म. |
किंकर | दास, सेवक. |
कित्ता | नमुना. |
किनारा | काठ, तीर. |
किंमत | दर, भाव, मुल्य, मोल. |
किमया | चमत्कार, जादू. |
किरकोळ | अशला, बारीक, रोडका, हडकुळा. |
किरण | अंशु, अंशू, कर, मयुख, मयूख, रश्मी. |
किरमं | सर्दी. |
किल्ला | कोट, गड, तट, दुर्ग. |
कीड | कीटक, खोटे, गंज, वाईट. |
कीर्ती | ख्याती, नावलौकिक, प्रसिद्धी, लौकिक. |
कील | अडसर, खिळा, पाचर, मेख. |
कीव | करूणा, कृपा, दया. |
कुंज | बगीचा. |
कुंजर | १. हत्ती. २. हरिण. |
कुटाळ | उपहास, कुचेष्टा, टवाळी, निंदा. |
कुटुंब | परिवार. |
कुठार | कुर्हाड. |
कुठारी | कुर्हाड. |
कुतूहल | आश्चर्य, उत्सुकता, नवल. |
कुत्रा | श्वान, सारमेय. |
कुभांड | आळ, कट, कारस्थान, भांडण, लबाडी. |
कुमक | मदत. |
कुरंग | काळवीट, हरीण. |
कुरापत | कुचाळी, खोडी, टवाळकी, थट्टा. |
कुरूप | बेढब, विद्रूप, विरूप. |
कुर्हाड | कुठार. |
कुशल | खुशाल, चतुर, प्रवीण, बुद्धिमान, सुखरूप, हुशार. |
कुष्ठरोगी | महारोगी. |
कूजन | पक्ष्यांचे गाणे. |
कूर्म | कासव. |
कृपण | कंजुष, कंजूष, कद्रू, कोमटा, खंक, चिकट, चिकू, चिक्कू, हिमटा. |
कृपा | दया. |
कृमी | कीटक. |
कृश | बारीक, हडकुळा. |
कृष्ण | कन्हैया, कान्हा, किशा, किसन, किस्ना, कृष्णसखा, गिरिधर, गोपाळ, गोपीवल्लभ, गोविंद, चक्रधर, देवकीनंदन, देवकीपुत्र, प्रभू, मधुसूदन, माधव, मीरा रुक्मिणीवर, मुकुंद, मुरलीधर, मुरारी, यदुनाथ, यादव, यादवेश्वर, राधाधर, राधारमण, वसुदेवसुत, वासुदेव, हरी, हृषिकेश. |
केश | केस, बाल, रोम, लव. |
कोकिळ | कोइल, कोकिल, कोगूळ, कोयल, पिक. |
कोकीळ | कोइल, कोकील, कोगूळ, कोयल, पिक. |
कोठार | भांडार, साठा. |
कोंडा | चुरा, तूस, भुगा, भूय. |
कोता | अपुरा, आखूड, कमी, क्षुद्र, लहान. |
कोंब | अंकुर. |
कोंभ | अंकुर, कोंब, खांब, मोड. |
कोमल | नाजूक, मऊ, मृदू, सुंदर. |
कोवळीक | कोमलता. |
कौमुदी | चांदणे. |
कौशल्य | करामत, कसब, खुबी, चातुर्य, नैपुण्य, प्रावीण्य, हातोटी. |
क्रम | अनुक्रम, ओळ, पद्धती, रांग. |
क्रीडा | क्रीडन, खेळ, मनोरंजन, मौज, लीला, विलास, विहार. |
क्रूर | निर्घृण, निर्दय, निष्ठुर, नृशंस, पाषाणहृदयी. |
क्रोध | संताप. |
क्षणायू | अल्पकाळ टिकणे. |
क्षती | हानी. |
क्षन | इजा, जखम, व्रण. |
क्षमा | माफी. |
क्षय | क्षीणपणा, झीज, नाश, र्हास. |
क्षीण | अशक्त. |
क्षीर | दूध. |
क्षुद्र | उणेपणा, क्षुल्लक, हलके. |
क्षुधा | भुक, भूक. |
क्षुरंग (तुरग) | घोडा. |
क्षेम | कल्याण, कल्याण, कुशल, भलाई, भले, हित. |
क्षोद | चूर्ण, पूड, भुकटी. |
क्षोभ | क्रोध. |
खंक | १. दीन, दरिद्री, द्रव्यहीन, निर्धन. २. कंजूष. |
खग | अंडज, द्विज, पक्षी, पाखरु, पाखरू, विहंग, विहंगम, शकुन्त. |
खगेंद्र | गरुड. |
खच | गंज, ढीग, थर, दाटी, रास. |
खचित | खरोखर, खात्री, निश्चित. |
खजिना | कोश, कोष, कोषागार, तिजोरी, द्रव्यनिधी, द्रव्यभांडार, भांडागार, भांडार. |
खजीटर | ओशाळा, लज्जित, शरमलेला, शरमिंदा. |
खटका | कलह, झगडा, तंटा, भांडण, वाद. |
खटाटोप | धडपड, प्रयत्न, मेहनत. |
खटारा | छकडा, धूड, बैलगाडी. |
खट्याळ | उनाड, उपद्व्यापी, खोडकर, द्वाड, हूड. |
खड | गवत. |
खडक | दगड, पाषाण, प्रस्तर, शिळा. |
खड्ग | तलवार. |
खण | कप्पा. |
खंदा | धाडसी, सामर्थ्यवान, साहसी. |
खबर | बातमी, माहिती, वार्ता, संदेश. |
खरमरीत | खणखणी, तीक्षण, प्रखर, सडेतोड. |
खरा | प्रामाणिक, विश्वास, सच्चा, सरळ. |
खल | अधम, दुर्जन, दुष्ट, नीच, पापी. |
खलाशी | कोळी, खारवा, नाखवा, नावाडी. |
खहर | सुंगी, हंगाम. |
खात्री | विश्वास. |
खिन | क्षण. |
खिन्न | उदास, त्रास, दुःख. |
खीर | लापशी. |
खुमारी | गोडी, लज्जत. |
खुळचट | नेभळा, पुळचट, भित्रा. |
खुळा | अक्कलशून्य, बावळा, मूर्ख, वेडा. |
खुश | प्रसन्न. |
खुषी | आनंद, तोष, प्रसन्नता, संतोष, समाधान. |
खूण | चिन्ह, ठसा, निशाणी, प्रतीक, संकेत. |
खूप | पुष्कळ, भरपूर, विपुल. |
खेड | अडथळा, अध्याय, ग्रंथ, व्यत्यय. |
खेडूत | गावकरी, ग्रामस्थ. |
खेडे | गाव, ग्राम. |
खेडेगाव | ऊट, खेट, गाऊ, गाव, ग्राम, घोष, जवार, दिह, देहात, मजरे, मौजा, मौजे. |
खेत | खिन्नता, खेद, हुरहुर. |
खेद | दुःख, विषाद, वैषम्य. |
खोपा | पक्ष्यांचे घरटे. |
गंगा | अलकनंदा, देवनदी, भागीरथी, मंदाकिनी, सुरसरी, सुरसुरी. |
गड | किल्ला. |
गडप | अदृश्य, नष्ट, बेपत्ता. |
गणती | मोजणी. |
गणपती | एकदंत, ओरड, कृष्णपिंगाक्ष, खटाटोप, गजमुख, गजवक्र, गजवदन, गजानन, गणनायक, गणपती, गणपतीबाप्पा, गणराय, गणाधिपती, गणाधीश, गणेश, गदारोळ, गिरिजात्मज, गोंधळ, गौरीनंदन, गौरीपुत्र, गौरीसुत, चिंतामणी, दंगा, धरणीधर, निधी, बल्लाळेश्वर, बुद्धीमत्ता, भालचंद्र, मयूरेश्वर, महागणपती, मोरया, मोरेश्वर, लक्षप्रद, लंबोदर, वक्रतुंड, विकट, विघ्नराजेंद्र, विघ्नहर, विघ्नहर्ता, विघ्नेश, विघ्नेश्वर, विनायक, व्यंकटेश, शिवसुत, सिद्धिविनायक, हुल्लड, हेरंब. |
गणेश | एकदंत, ओरड, कृष्णपिंगाक्ष, खटाटोप, गजमुख, गजवक्र, गजवदन, गजानन, गणनायक, गणपती, गणपतीबाप्पा, गणराय, गणाधिपती, गणाधीश, गणेश, गदारोळ, गिरिजात्मज, गोंधळ, गौरीनंदन, गौरीपुत्र, गौरीसुत, चिंतामणी, दंगा, धरणीधर, निधी, बल्लाळेश्वर, बुद्धीमत्ता, भालचंद्र, मयूरेश्वर, महागणपती, मोरया, मोरेश्वर, लक्षप्रद, लंबोदर, वक्रतुंड, विकट, विघ्नराजेंद्र, विघ्नहर, विघ्नहर्ता, विघ्नेश, विघ्नेश्वर, विनायक, व्यंकटेश, शिवसुत, सिद्धिविनायक, हुल्लड, हेरंब. |
गंध | दरवळ, परिमळ, वास. |
गनीम | अरी, चोर, शत्रु, शत्रू. |
गनीमत | लुट. |
गबर | श्रीमंत. |
गबाळा | अजागळ, बावळट, बावळा, मूर्ख. |
गयावया | करूणा, काकुळती, याचना, विनवणी. |
गरका | वाटोळा. |
गरज | अडचण, आवश्यकता, जरुरी, जरूरी, नड, निकड. |
गरम | उबदार, उष्ण, तप्त. |
गरीब | दीन, दुबळा, पामर, लाचार. |
गरुड | खगेंद्र, खगेन्द्र, खगेश्वर, तार्क्ष्य, द्विजराज, द्विराज, पक्षिराज, वैनतेय. |
गरूड | खगेंद्र, खगेन्द्र, खगेश्वर, तार्क्ष्य, द्विजराज, द्विराज, पक्षिराज, वैनतेय. |
गर्व | अहंकार, घमेंड, ताठा, दर्प, मद. |
गवई | गायक. |
गवत | तृण. |
गवाक्ष | खिडकी. |
गस्त | पहारा, रखवाली, राखण. |
गाढा | सखोल. |
गाणे | कवन, गान, गीत. |
गाथा | आर्या, कविता, काव्य. |
गाय | गो, गोमाता, धेनू. |
गार | थंड, शीत, शीतल. |
गिरी | अचल, डोंगर, पर्वत. |
गुच्छ | घोस, झुबका, तुरा. |
गुद्दा | ठोसा, बुक्का, रट्टा. |
गुन्हा | अपराध. |
गुलामी | दास्य. |
गुळमुळीत | अस्पष्ट. |
गैर | अयोग्य. |
गो | गाय. |
गोंगाट | गलका, गलबला, गोंधळ. |
गोड | मधुर. |
गोणी | पोते. |
गोत | कूळ, गोत्र, पिढी, वंश. |
गोपाळ | कन्हैया, कृष्ण, गिरीधर, गोविंद, मुरलीधर, मोहन. |
गोळ | मधुर. |
गोषवारा | तात्पर्य, संक्षेप, सारांश. |
गोष्ट | कथा, कहानी. |
गोसावी | बैरागी. |
गौरव | सन्मान. |
ग्रंथ | पुस्तक. |
ग्रह | कल्पना, भावना, समजूत. |
ग्राम | गाव. |
ग्राहक | गिर्हाईक. |
ग्रीष्म | उन्हाळा. |
घडा | घागर. |
घडामोड | उलथापालथ, खटाटोप, फेरफार, व्यवहार. |
घडी | दुमड, बस्तान, रचना, संच. |
घण | हातोडा. |
घत | जलह, ढग, पयोधर, मेघ. |
घन | ढग. |
घनदाट | काळोख, गडद, गर्द, गर्द, गाढ, घडधूप, घन, घनघोर, घोर, दाट, निबिड, बिकट. |
घर | आगर, आलय, गृह, गेह, ग्रह, धाम, निकेतन, निवास, भवन, भुक्त, भुवन, सदन. |
घरटे | खोपा. |
घरोटा | जाते. |
घर्म | घाम. |
घाई | गडबड, जलदी, तातडी, त्वरा. |
घागर | घडा, मडके. |
घाट | आकार, घडण, ठेवण, रचना. |
घान | नाश, वध, विध्वंस, संहार. |
घाव | आघात, तडाखा, प्रहार, वार. |
घास | कवळ, गवत, ग्रास, चारा, तृण, शब्प. |
घुसरा | डुक्कर. |
घेर | परिसर, परीध, लेढा, वर्तुळ. |
घोडा | अबलख, अश्व, अस्प, तुरग, तुरंग, तुरंगम, वाजी, वारु, वारू, हय. |
चकणा | काणा, तिरपा, तिरळा, तिरवा. |
चक्र | चाक. |
चक्रपाणी | गोपाळ, घनश्याम, मुरलीधर, श्रीकृष्ण. |
चक्षू | डोळा, नेत्र. |
चंगळ | १. मुबलक, पुष्कळ. २. चैन, विपुल, विपुलता. |
चंचल | अधीर, उच्छृंखल, उतावळा, स्वैर. |
चंचुप्रवेश | अल्पप्रवेश. |
चटकन | चटदिशी, झटपट, झपाझप, झरझर, त्वरीत. |
चट्टा | डाग, वण, व्रण. |
चतुरानन | ब्रह्मदेव. |
चंदा | वर्गणी. |
चंद्र | इंदू, इंद्र, कलानिधी, चंद्रमा, नक्षत्रेश, निशाकर, निशानाथ, निशापति, रजनीनाथ, विधू, शशधर, शशांक, शशिधर, शशी, शाशांक, शुभ्रांशू, सुधाकर, सुधांश, सुधांशू, सोम, हिमांशु, हिमांशू. |
चंद्रामृत | चंद्रकिरणरुपी अमृत. |
चप | गप्प, चीप, चूप, शांत, स्तब्ध. |
चपल | चलाख, तल्लख, वेगवान, हुशार. |
चपला | वीज. |
चप्पल | जोडा, पादत्राण, पायतण, पायताण, वहाणा. |
चबुतरा | उंचवटा, ओटा, कट्टा, चौथरा. |
चमू | गट, समूह. |
चरण | पद, पाऊल, पाय. |
चरितार्थ | उदरनिर्वाह. |
चलोगी | संपलेले. |
चव | आस्वाद, गोडी, रूची, स्वाद. |
चाक | चक्र. |
चाकर | गडी, गुलाम, दास, नोकर, सेवक. |
चांगले | मनोहर, सभ्य, सुंदर. |
चाचणी | तपासणी, परीक्षा, पारख. |
चाटा | स्वच्छंदी. |
चाड | आवड, गरज, गोडी. |
चाणाक्ष | चतुर, चलाख, चालाख, धूर्त, हुशार. |
चांदणे | कौमुदी, चंद्रप्रकाश, चंद्रिका, ज्योत्सना, ज्योत्स्ना. |
चांदी | रूपे. |
चारु | मोहक. |
चारू | मोहक. |
चालिंदर | तंत्र, तहा. |
चाहुल | अंदाज, कानोसा, सुगावा. |
चिकणमाती | चिपळी, चोपण, चोपणी, भिंगोळ, माढा, माण, मुलतानी, शाडू. |
चिंता | काळजी, खंत, फिकीर, विवंचना. |
चित्तवृत्ती | मनःस्थिती, मनाच्या लहरी. |
चिमुकले | इवलेसे, छोटे, लहान, सान. |
चिरंजीव | पुत्र. |
चिलट | डास, मच्छर, मशक. |
चिल्लापिल्ली | कच्चीबच्ची, पोरे, बालबच्ची, मुलेबाळे. |
चिळकांडी | चिपनळी, चिरकांडी, पिचकारी. |
चिळस | किळस, तिटकारा, तिरस्कार, वीट. |
चिवट | चामट, चिकट, वातड. |
चुटपुट | काळजी, खुरस्तुर, चडफड, तळमळ, हुरहुर. |
चूर | गर्क, गुंग, तल्लीन, मग्न. |
चेपणे | आवळणे, दाबणे, पिळणे. |
चेष्टा | उपहास, कुचाळी, खिल्ली, गंमत, चकाट, चेवांडी, छटपट, टर, टवाळी, तमाशा, थट्टा, नालस्ती, मजा, मस्करी, विनोद. |
चेहरा | चर्या, तोंडावळा, मुख, मुद्रा, रूप. |
चोरटा | उचल्या, गनीम, गलीम, गिराशी, ग्रंथीमोचक, चलान, झोंबाडा, डाकू, दस्यू, पाळेगार, पुंड, बर्गा, बैद, भड्या, भामटा, मवास, लुटारू, वरपेकरी, वाटघेणा, हरक, हागे. |
चौकशी | विचारपूस. |
चौचाल | भटक्या, भणंग, लहरी, स्वच्छंदी. |
छकडी | सहा संख्येचे माप. |
छटा | झाक, शैली. |
छडा | तपास. |
छंद | आवड, नाद, शोक. |
छंदिष्ट | लहरी. |
छांदिष्टय | नादी, लहरी. |
छान | उत्तम, सुंदर, सुरेख. |
छिद्र | भोक. |
छेदणे | कापणे, चिरणे, छाटणे, तोडणे. |
जग | जगत, जगत्, दुनिया, भुवन, भूलोक, मृत्युलोक, विश्व, विष्प्र. |
जंगल | अरण्य, कानन, रान, विपीन. |
जड | आळशी, मंद, मूर्ख. |
जत्रा | मेळा. |
जन | माणसे, लोक. |
जनक | पिता, वडील. |
जनन | जन्म. |
जन्मदात्री | आई, जननी, जन्मदा, माऊली, माता, माय. |
जमीन | काळी आई, धरणी, धरती, धरा, धरित्री, भुई, भू, भूमी. |
जय | यश, यशस्वी, विजय, सफल, सिद्धी. |
जरठ | जीर्ण, म्हातारा, वृद्ध. |
जरब | जरब, दबदबा, दरारा, दहरात, दहशत, धाक, वचक. |
जल | अंबू, उदक, जीवन, तोय, नीर, पय, पाणी, वारी, सलील. |
जलद | ताबडतोब, त्वरेने, लवकर, शीघ्र. |
जलाल | उग्र, कडक, जहाल, जालीम, तापट, तिखट, तिखटजाळ, तीक्ष्ण, तीव्र. |
जलाविण | जलाविणाचा, पाण्याशिवाय. |
जलील | वैभवसंपन्न. |
जवळ | तिकट, नजीक, संनिध, समीप, सानिध्य. |
जवाहीर | अलंकार, आभरण, जडजवाहीर, रत्ने, सोने. |
जहर | गर, विख, विष. |
जहाल | तापट. |
जागरूक | जागृत, दक्ष. |
जागा | ठिकाण, स्थळ, स्थान. |
जाड | दांडगा, धष्टपुष्ट, लठ्ठ, स्थूल. |
जात्यंध | जन्मापासून अंध. |
जादू | इंद्रजाल, मंत्रतंत्र, मंत्रविद्या. |
जानपद | ग्रामीण जीवन. |
जान्हवी | गंगा नदी. |
जाया | बायको. |
जाहीर | प्रगट, प्रसिद्ध, सर्वश्रुत. |
जिगर | जिवलग, जीवश्चकंठश्च, प्यारा, प्रिय. |
जिणे | अस्तित्व, आयुष्य, जीवन, जीवीत. |
जिद्द | आग्रह, दुराग्रह, हट्ट, हेका. |
जीभ | अरूधती, जबान, जिभली, जिव्हा, जिहया, रसना, रसनेंद्रिय, रसवंती, लुघत, वाचा, वाणी, वैखरी. |
जीव | प्राण. |
जीवन | १. आयुष्य, हयात. २. पाणी. |
जुगे | पुष्कळ. |
जुना | जीर्ण, पुरातन, प्राचीन. |
जुलूम | अत्याचार, अन्याय, छळ, जबरदस्ती, बळजोरी. |
जेमन | भोजन. |
जेवण | आहार, जेमन, भोजन. |
जोखड | काळजीचे ओझे. |
जोखीम | जबाबदारी, धोका, हमी. |
जोतिष्य | कुंडली, जातक, भविष्य, भाकीत. |
ज्ञाता | जाणकार, जाणणारा, ज्ञानी, डोळस, तज्ज्ञ, विद्वान, शहाणा, सुज्ञ. |
ज्ञान | बुद्धी, विद्या. |
ज्योतिषी | गणक, गणिक, जोशी, नखतरी, नजुमी, नबी, पिंगळा, फालपार, बाडी, मुळिया, मुळे, मेंडग्या, सरोदा, हस्तसामुद्रिक. |
झकपक | चकाळी, चमक, झगमग, झळक. |
झगडा | कलह, झुंज, तंटा, भांडण, वाद, संघर्ष. |
झंझावात | तुफान, वादळ, वावटळ. |
झडती | तपास, तपासणी, शोध. |
झपाझप | जलद, झटपट, झरझर, लवकर. |
झरणे | झिरपणे, पाझरणे, वाहणे. |
झरा | ओढा, ओहळ, निर्झर. |
झरोका | खिडकी, गवाक्ष, जाळी, झरूका. |
झळ | नुकसान, हानी. |
झाड | अगम, गुल्म, झुडूप, तरू, दृम, द्रुम, पादप, रूख, वनस्पती, विटप, वृक्ष, शाखी. |
झांबड | जड, बैडोल, लुट. |
झाबड | वृद्ध. |
झीट | घेरी, भोवळ, मुच्र्छा. |
झुंज | युद्ध, लढा, संगर, संग्राम, संघर्ष. |
झुंबड | गर्दी, जमाव, थवा, दाटी, रीघ. |
झेंडा | ध्वज, निशाण, पताका. |
झेप | उडी, उड्डाण, सूर. |
झोकणे | कलणे, झुकणे, वाकणे. |
झोका | झुला, झोपाळा, दोला, हिंदोळा. |
झोप | निद्रा, नीज, शयन. |
टकळी | बडबड, रडारड, वटवट. |
टंगळमंगळ | टाळाटाळ, दिरंगाई, हयगय. |
टणक | कणखर, बळकट, मजबूत. |
टरफल | आवरण, ओंड, कंचुक, कर्ल, कळपा, कवच, कोश, खवळी, खाल, खोळ, चकदा, चिथडे, छिलका, पापुद्रा, साल, सालपट. |
टवटवीत | ताजा, तेजस्वी, प्रफुल्लित, सतेज. |
टाकाऊ | कुचकामी, गुणहीन, निरुपयोगी, व्यर्थ. |
टापू | टप्पा, प्रदेश, प्रांत. |
टाळा | जबडा. |
टाहो | आक्रोश, हंबरडा. |
टैल | ऐट. |
टोलेगंज | अजस्त्र, प्रचंड, भव्य. |
ठक | मवाली, लबाड. |
ठकार | सुंदर. |
ठकोर | कार्यक्रम. |
ठग | फसवा, भामटा, लुच्चा, लुटारु. |
ठराव | कबुली, करार, निश्चय, बोली, वाचन. |
ठाम | खचित, दृढ, निर्विवाद, निश्चित, बिनचूक. |
ठाव | खोली, तळ, बूड. |
ठीक | उचित, बरोबर, योग्य, सम्पर्क. |
ठेका | आवाज, ताल, ताळ. |
ठेव | निधी, संचय, साठा. |
ठोंब्या | मंद बुद्धीचा. |
ठोसा | तडाखा, धपाटा, रपाटा. |
डबरा | खळगा, मारक. |
डवला | गर्व, तोटा. |
डाकू | चोर, दरोडेखोर, लुटारू. |
डोके | कपाळ, टकले, डोई, डोस्के, मस्तक, माथा, मूर्धा, शिर, शीर, शीर्ष, शीश. |
डोंगर | अचल, अद्री, गिरी, नग, पर्वत, शैल. |
डोळा | अक्ष, अक्षी, अंबक, आँख, आखत, आवाळू, ईशण, चक्षू, चश्म, नजन, नयन, नहिना, नेत्र, लोचन. |
डोळे | अक्ष, अक्षी, अंबक, आँख, आखत, आवाळू, ईशण, चक्षू, चश्म, नजन, नयन, नहिना, नेत्र, लोचन. |
डोहळे | तीव्र इच्छा. |
डौल | १. दिमाख, ऐट, तोरा, नखरा, रुबाब, वट. २. मांडणी. |
डौलदार | चांगल्या घाटाचा, मोहक, सुंदर. |
ढग | १. अंबुद, अबुद, अब्द, अभ, अभ्र, आद्र, आभाळ, घन, जलद, जलधर, जलन, तोमर, तोयद, नीरद, पयोद, पयोधर. २. लुटारु, मेघ. |
ढवळाढवळ | उलाढाल, गोंधळ, लुडबूड. |
ढिगारा | ढीग. |
ढिला | अघळपघळ, मऊ, सैल. |
ढीग | रास. |
ढेकूण | खटमल, मत्कुण. |
ढोंग | पाखंड, लबाडी, सोंग. |
ढोर | इ.), गुरे, जनावरे (गाय, बैल, म्हैस, रेडा. |
ढोला | लठ्ठ. |
तकलादी | तकलुबी, नकली, बनावट. |
तकवा | जोर, ताकद, बळ, शक्ती. |
तक्ता | कोष्टक, नकाशा. |
तख्त | आसन, गादी, तक्त, सिंहासन. |
तगडा | धट्टाकट्टा, धिप्पाड, बळकट, सशक्त. |
तजवीज | व्यवस्था. |
तजावज | उल्लंघन. |
तज्ज्ञ | जाणकार. |
तज्ञ | कुशल, जाणता, पंडित, माहितगार. |
तट | किनारा. |
तटाक | तलाव. |
तटिनी | नदी. |
तड | १. अडचण, अखेर, तंगी. २. शेवट. |
तडक | आवेग, गती, जोर, नेट, वेग. |
तडजोड | समेट, सलोखा. |
तडफ | उत्साह, चपलता, चलाखी. |
तडब | खचाखच, भरपूर. |
तडा | चीर, फट, भेग. |
तडाग | तलाव, दरवाजा, दार. |
तडित | विद्युत. |
तण | गवत. |
तंतु | दोरा, धागा, सूत, सूत्र. |
तन | अंग, काया, तनू, देह, शरीर. |
तनय | पुत्र. |
तनू | शरीर. |
तप | आचरण, ध्यान, मनन. |
तपास | चौकशी, तलास, विचारपूस, शोध. |
तफावत | अंतर, फरक. |
तमोपगुणी | तामसी, शीघ्रकोपी. |
तरतूद | योजना, व्यवस्था, सिद्धता. |
तरबेज | कुशल, निपूण, निष्णात, पारंगत, वाकबगार. |
तरू | वृक्ष. |
तर्हा | पद्धती, मार्ग, रीत. |
तलवार | कृपाण, खडग, खड्ग, समशेर. |
तलाव | कांतार, कासार, जलाशय, तटाक, तडाग, तळे, पुष्करिणी, सरोवर, सारस, सारस. |
तळे | तडाग, तलाव, सरोवर. |
तसवीर | चित्र, छबी, तसवीर, प्रतिमा. |
तहीम | संशय. |
ताकीद | जबर, जरब, दरारा, समज, हुकूम. |
ताजवा | तराजू. |
ताडा | जुळणी, ताळा, मेळ. |
तात | पिता. |
तांत | बारिक दोरा. |
तारण | रक्षण. |
तारांबळ | घाई, धांदल. |
तारीफ | प्रशंसा, वाखाणणी, वाहवा, स्तुती. |
तारु | गुलबत, जहाज. |
तारुण्य | जवानी, ज्वानी, यौवन. |
तारू | गलबन, जहाज, नाव, नौका. |
तारूण्य | जवानी, तरूणपणा, यौवन. |
ताल | ठेका. |
ताली | कैवारी, रक्षणकर्ता. |
तालेवार | धनिक, श्रीमंत. |
तांश | हिंमत. |
तिमिर | अंधार. |
तिरपीट | घाई, तारांबळ, त्रेधा, धांदल. |
तिरसट | चिडका, चिडखोर, तुसडा, त्रासिक. |
तीर | काठ, किनारा, तट. |
तीर्थरूप | वडील. |
तीव्र | उग्र, कडक, प्रखर, भयंकर. |
तुंड | तोंड. |
तुंदिलतून | ढेरपोट्या, लंबोदर. |
तुरग | अश्व. |
तुरुंग | कैदखाना, बंदिवास. |
तुलना | साम्य. |
तृक्ष | झाड, तरु, पादप, विटप, सुम. |
तृण | गवत. |
तृप्त | संतुष्ट, समाधानी, सुखी. |
तृप्ती | तुष्टी, तृप्तता, तोष, प्रसन्नता, संतोष, समाधान. |
तृषा | इच्छा, तहान, तृष्णा. |
तृष्णा | तहान, लालसा. |
तेज | आभा, उजेड, तेजस्वी, तेजोमय, प्रकाश, प्रभा. |
तेजःपुंज | तेजस्वी, तेजोनिधी, देदीप्यमान. |
तेजीमंदी | नफा-नुकसान, फायदा-तोटा, लाभ-हानी. |
तोटा | नुकसान, हानी. |
तोंड | आनन, चर्या, चेहरा, तुंड, मुख, मुद्रा, वक्त्र, वदन. |
तोरा | ऐट, डौल, दिमाख, नखरा. |
तोष | संतोष, समाधान. |
त्रेधा | धांदल. |
त्वचा | कातडी. |
त्वाटा | ब्रम्हदेश. |
त्वेष | आवेश. |
थकणे | दमणे, भागणे, शिणणे, श्रमणे. |
थकवा | शीण. |
थक्क | अचंबा, आश्चर्य, नवल, विस्मय. |
थट्टा | चेष्टा, मस्करी, विनोद. |
थंड | गार, शीत, शीतल. |
थंडी | गारठा, गारवा. |
थवा | गर्दी, चमू, जमाव, समदाय, समूह. |
थांग | ठाव, तळ, पत्ता, माग. |
थाट | डामडौल, थाटमाट, शोभा. |
थाळा | ताट, परात, पात्र. |
थिटा | अपुरा, अरूंद, आखूड. |
थीर | निवांत, शांत, सौम्य, स्तब्ध. |
थेट | नीट, बरोबर, योग्य, सरळ. |
थोडा | अल्प, किंचित, थोडका. |
थोर | पूज्य, मोठा, श्रेष्ठ. |
दक्ष | सावध. |
दगड | खडक, गोटा, धोंडा, पाषाण, फत्तर, शिला, शिळा. |
दंड | काठी, छडी, दंडा, सोटा. |
दत्त | अत्रिनंदन, अत्रिसुत, दत्तदिगंबर, दत्तात्रेय. |
ददात | उणीव. |
दरवाजा | कवाड, दार. |
दरिद्री | कंगाल, कफल्लक, खंक, खंकळपाळ, खंख, खणखणपाळ, गरीब, दीन, निर्धन, निष्कांचन, रंक. |
दर्पण | आरसा. |
दशज | दीर्घायू. |
दागिना | अलंकार, आभरण, आभूषण, भूषण, विभूषण. |
दाट | गर्द, घट्ट, घन, निबिड. |
दांत | दंत, द्विज (दोनदा जन्मलेला), रदन. |
दात | दंत, द्विज, रुदन. |
दानव | राक्षस. |
दानी | उदार, उदारधी, दाता, दानशूर. |
दाम | पैसा. |
दार | कवाड, ताटी, दरवाजा, द्वार. |
दारा | बायको. |
दारिद्र्य | गरिबी, दैन्य. |
दाव | हक्क. |
दाहक | जाळणारा. |
दिवस | अन्ह, अह, दिन, दिस, वार, वासर. |
दिवा | दीप, दीपक. |
दिव्य | तेजस्वी. |
दुःख | अवसाद, क्लेश, क्षोभ, खेद, पीडा, यातना, शोक. |
दुःखी | कष्टी, खिन्न, त्रस्त. |
दुनिया | इहलोक, जग, पृथ्वी. |
दुनो | दोघांत. |
दुबळा | अशक्त, दुर्बल, सामर्थ्यहीन. |
दुर्ग | किल्ला, कोट, गढी. |
दुर्जन | अनुदार, अभद्र, असाध, दुष्ट, नीच. |
दुर्दैव | दुर्भाग्य. |
दुर्दैवी | अभागी, दुर्भाग्यशाली, दैवहीत, भाग्यहीत. |
दुर्धर | अवघड, कठीण. |
दुर्बोध | अनाकलनीय. |
दुर्भाग्य | दुर्दैव. |
दुर्भिक्ष | उणीव. |
दूध | क्षीर, क्षीर, दुग्ध, पय, पेय. |
दूरस्थ | दूर राहणारा, राहणारी. |
दृढपाश | पक्के संबंध. |
दृष्टी | दृष्ट, नजर, नदर. |
देऊळ | देवघर, देवस्थान, देवालय, मंदिर, राऊळ. |
देखणी | रूपवती, सुंदर, सुरूप. |
देखणे | सुंदर. |
देखावा | दृश्य. |
देव | अमर, ईश, ईश्वर, त्रिदश, निर्जर, परमेश्वर, प्रभू, भगवान, विबुध, सुर. |
देश | राष्ट्र. |
देह | अंग, अंगकाठी, काया, तन, तनु, तनू, वपु, वपू, शरीर, शरीरयष्टी. |
देहान्त | मरण. |
दैत्य | असुर, दानव, राक्षस. |
दैन्य | गरिबी, हलाखी, हीनपणा. |
दैव | तकदीर, नशीब, प्रारब्ध, भाग्य, ललाट. |
दौलत | धन, संपत्ती. |
द्वेष | मत्सर, राग, हेवा. |
धंदा | उदीम, उद्योग, व्यवसाय, व्यापार. |
धन | अर्थसंचय, जडजवाहीर, दौलत, द्रव्य, धन, पैसा, पैसा, लक्ष्मी, वित्त, संपत्ती, संपदा. |
धनगर | पाळक, भरवाड, मेंडका, मेंढपाळ, राखण्या, शेरडुकल्या, शेळक्या. |
धनंजय | अर्जुन. |
धनिक | धनवान, धनाड्य, श्रीमंत, सावकार. |
धनी | पती, मालक, स्वामी, हेतू. |
धनुष्य | कमठा, कार्मुक, कार्मुक, कोदंड, चाप, तिरकमठा, तिरकामठा, तीरकमठा, धनू. |
धनुष्यदोरी | चिल्ला, झी, प्रत्यंचा, मौर्वी, रोदा, वोढी, शीत, सीत. |
धरणीधर | गणपती. |
धरती | धरणी, धरा, धरित्री, भू, भूमी, भूमी. |
धरित्री | पृथ्वी. |
धवल | पांढरा, पांढरे, शुभ्र. |
धाक | जरब. |
धिटाई | धाडस, धीटपणा, धैर्य, हिम्मत. |
धीर | धैर्य. |
धुंबड | दंगा. |
धूकूडपुकूड | धडधड, धाकधूक. |
धूर्त | अरकाट, कसबाती, कसबी, कावेबाज, चतुर, चलाख, चाणाक्ष, चालाख, लबाड, लुच्चा. |
धूळ | धुरळा, माती, रजःकण. |
ध्यान | चिंतन. |
ध्यासपंथे | ध्येयाच्या मार्गाने. |
ध्येय | उद्दिष्ट, हेतू. |
नजर | दृष्टी. |
नंदन | पुत्र. |
नंदिनी | आत्मजा, कन्या, तनया, तनुजा, दुहिता, मुलगी, सुता. |
नदी | आपगा, कल्या, जलवाहिनी, जलसाहिनी, तटिनी, तरंगिणी, नद, निर्झरिणी, सरिता. |
नफा | फायदा. |
नभ | अंबर, आकाश, आभाळ, गगन. |
नमस्कार | अभिवादन, नमन, नमा, प्रणिपान, प्रतिपात, वंदन. |
नमुना | मासला. |
नव | नवीन, नवे, नूतन. |
नवरा | अंबुला, कवेश, कांत, कान, दादला, धन, धनी, धव, नाथ, पती, प्रभू, प्राणनाथ, भती, भरतार, भर्तार, भ्रतार, वल्लभ, वल्लम, स्वामी. |
नवल | अचंबा, अप्रूप, अलौकिक, आक्रित, आचीर, आश्चर्य, कवतिक, कुतूहल, नव्हाळी, विचुंबा, विस्मय. |
नवीन | नव, नूतन. |
नाखवा | नावाडी. |
नांगर | औत. |
नाच | नृत्य. |
नाचार | कंगाल, गरीब, दरिद्री, लाचार. |
नाजूक | कोमल, नरम, मुलायम. |
नाते | आप्तपणा, नातलग, रक्तसंबंध. |
नातेवाईक | नातलग. |
नाद | आवाज. |
नांदती | नांदतात. |
नानी | लहान. |
नापास | अनुत्तीर्ण, अमान्य, अयशस्वी. |
नामी | चांगला. |
नायक | अग्रणी, नेता, पुढारी, म्होरक्या. |
नारळ | नारिकेल, नारियल, श्रीफळ. |
नारी | अंगना, अबला, कामिनी, प्रमदा, महिला, रमणी, ललना, वनिता, स्त्री. |
नाला | अरा, ओघ, ओढा, ओहोळ, नागझरी, निर्झर, पर्या, पहाळ, पाबळ, प्रणालिका, प्रवाह, मोघल, रवाळ, लेंडी, विर्हा, सारण. |
नाव | गलबत, जलयान, तर, तरणी, नौका, होडी. |
निकड | तगादा, लकडा, हव्यास. |
निकस | निकृष्ट. |
निखळ | शुद्ध. |
निखालस | निश्चित, साफ, स्पष्ट. |
निढळ | कपाळ. |
नित्य | नेहमी, सतत, सदा, सदोदित. |
निधन | अंत, मरण, मृत्यू. |
निपुण | कुशल, निष्णात, प्रवीण. |
निबंद | मोकाट. |
निबिड | गडद, घनदाट, दाट. |
निमंत्रण | आमंत्रण, आवतण, बोलावणे. |
नियम | कायदा, चाल, पद्धत, रीत, वहिवाट. |
निर्जन | ओसाड. |
निर्धार | खातरी, निश्चय, विश्वास, संकल्प. |
निर्मळ | पवित्र, मंगल, स्वच्छ. |
निर्वाह | उपजीविका. |
निलाजरा | निर्लज्ज, बेशरम. |
निशाण | झेंडा, ध्वज. |
निशानाथ | चंद्र. |
निश्चय | दृढता, निग्रह, निर्धार. |
निष्ठा | श्रद्धा. |
निष्णात | कुशल, निपुण, पटाईत, प्रवीण, प्रवीण. |
नीर | पाणी. |
नीरज | कमळ. |
नुकसान | खोट, तोटा, हानी. |
नुपूर | १. उणिव. २. पैंजण. |
नृत्य | नर्तन, नाच. |
नृप | नरेंद्र, नरेश, प्रजापती, भूप, भूपती, भूपाल, राजा, लोकपाल. |
नेक | चांगला, प्रामाणिक, सरळ. |
नेहमी | सतत, सदा. |
नोकर | आर्यिक, उलिंग, उलिंगी, किंकर, चाकर, दास, मोलकर, रामागडी, सेवक. |
नोकराणी | कामवाली, दासी, बटिक, मोलकरीण, सेविका. |
नौका | होडी. |
नौबत | कीर्ती, डंका, नगारा, प्रसिद्धी. |
न्यूनता | उणीव, कमतरता. |
न्हंगडं | आजारपण. |
न्हावी | अंतावसायी, आयकरी, दिवाकीर्ती, नापित, न्हाऊ, पालट्या, महालदार, महाल्या, माली, मुंड, वारिक, श्मश्रुवर्धन, सन्मुख, हजाम. |
पंक | चिखल. |
पंक्ती | ओळ, पंगत, रांग. |
पक्षपात | असमदृष्टी. |
पक्षी | अंडज, खग, द्विज, द्विज, पाखरू, विहग, विहंग, विहंगम, शकुन्त. |
पगडा | अधिकार, वर्चस्व, सत्ता. |
पगा | पाहा, बघा. |
पगार | तनखा, मेहनताना, वेतन. |
पंडीत | तज्ञ, विद्वान, शास्त्रज्ञ. |
पणती | दिवलाणी, दिवली. |
पंत | संप्रदाय. |
पतित | दुर्गुणी. |
पती | अंबुला, आर्यपुत्र, कवेश, कांत, घरधनी, घरमालक, दादला, धनी, धव, नवरा, नाथ, पतिराज, भ्रतार, मालक, यजमान, रमण, वल्लभ, सहचर, स्वामी. |
पत्नी | अंतुरी, अंबुली, अर्धांगिनी, अर्धांगी, अलावत, अस्तुरी, अहिवा, अहेव, आर्या, कलत्र, कलम, कांता, कान्ता, कांन्ता, गृहस्वामीनी, गेहिनी, घरवाली, जाया, दारा, धनीण, बाईल, बायको, भार्या, मंडळी, मालकीण, वामांगी, सखी, सधवा, सहचरी, सहधर्मचारिणी, सुवासिनी, सौ, सौभाग्यवती, स्वामिनी. |
पत्र | टपाल. |
पथ | मार्ग. |
पंथ | पथ, मार्ग, रस्ता, वाट. |
पथारी | अंथरूण, बिछाना, शय्या, शेज. |
पद | १. पाय, चरण, पाऊल, पाद २. काव्य, श्लोक. |
पदवी | किताब, कीर्ती, बिरूद. |
पद्धत | आचार, चाल, प्रघात, रिवाज, रीत. |
पद्म | कमळ. |
परका | अनोळखी, अपरिचित. |
परंतु | किंतु, पण, लेकिन, लेकीन, शिवाय. |
परम | श्रेष्ठ. |
परमार्थ | ब्रह्म, ब्रह्मज्ञान, मोक्ष. |
परवानगी | मान्यता, मुभा, संमती. |
पराक्रम | पौरुष, प्रताप, बहादुरी, विक्रम, वीरता, शौर्य. |
पराणी | आर, टोचणी. |
परिचय | ओळख. |
परिश्रम | कष्ट, महेनत, मेहनत, श्रम. |
परीक्षा | कसोटी. |
पर्ण | पान. |
पर्वत | अचल, अद्र, अद्रि, अद्री, गिरी, डोंगर, धरणीधर, धराधर, नग, भूधर, भूमिधर, महीधर, मेरु, मेरू, शैल. |
पर्वा | काळजी, चिंता, धास्ती. |
पल्लव | कोवळे पान (पालवी). |
पवित्र | निर्मल, पावन, विमल, शुची, शुद्ध. |
पहाट | उषःकाल, उषा. |
पाऊस | पर्जन्य, वरुण, वर्षा, वर्षाव, वृष्टी. |
पाणी | अंबू, अंभ, अंभ, अमृत, आप, उदक, क्षीर, जल, जीवन, तोय, नीर, नीर, पय, वारि, वारी, सलिल, सलील. |
पात्र | ताट, भांडे, योग्य, लायक. |
पान | दल, पत्र, पत्र, पत्री, पर्ण, पल्लव. |
पाप | अपकर्म, कुकर्म, दुरित, दुरीत, दुष्कृत, दुष्कृत्य, पातक. |
पाय | चरण, टांग, तंगड, तंगडी, पद, पाउल, पाद. |
पायाशुद्ध | मूलभूत. |
पारंगत | निपुण. |
पारितोषिक | इनाम, बक्षीस. |
पार्वती | अपर्णा, अंबा, अंबाबाई, अंबाभवानी, अंबिका, उमा, कन्याकुमारी, कात्यायनी, कालिका, कालिमाता, काली, गिरिजा, गौरी, चामुंडा, जगत-जननी, जगदंबा, दुर्गा, देवी, भवानी, महदंबा, महादेवी, महेश्वरी, रुद्राणी, शक्ती, शांतादुर्गा, शिवांगी, शिवानी, शैलजा, श्वरी, सती, हेमवती, हेमा. |
पावन | निर्मळ, पवित्र, शुद्ध. |
पावरी | अलगूज, पावा, बासरी. |
पाश | बंधन. |
पाहुणा | अतिथी. |
पिक | कोकीळ. |
पिता | जनक, जन्मदाता, तात, बाप, वडील. |
पीयुष | अमृत. |
पुढारी | अग्रणी, आगेवान, खोलता, ताज, दावेळा, नायक, नेता, भूमका, भोयाळ, मव्हर, मिरधा, मेहतर, म्हारकांडो, म्होरक्या, वाटकाढू, सगवई, सरता, हादी. |
पुण्य | श्रेयस, सत्कर्म, सुकृत. |
पुण्यश्लोक | सुकीर्तीमान. |
पुतळा | प्रतिमा, बाहुले. |
पुत्र | आत्मज, चिरंजीव, तनय, तनुज, नंदन, पुतुर, पूत, पोर, पोरगा, बालक, बाळ, मुलगा, सुत. |
पुरंदर | इंद्र. |
पुरातन | प्राचीन. |
पुरुष | गडी माणूस, नर, पुरुषमाणूस, बुवा, मनुज, मनुष्य, मर्द, माणूस, मानव. |
पुरूष | गडी माणूस, नर, पुरुषमाणूस, बुवा, मनुज, मनुष्य, मर्द, माणूस, मानव. |
पुष्प | कुसूम, फूल, सुम, सुमन. |
पुस्तक | ग्रंथ, पोथी. |
पूजा | अर्चन, आर्चा, उपासना, सेवा. |
पृथ्वी | अवनी, उरवी, कुंभिनी, क्षमा, क्षिती, जमीन, धरणी, धरती, धरा, धरित्री, भवनी, भू, भूमी, मही, मेदिनी, रत्नगर्भा, रसा, वसुंधरा, वसुधा, वसुमती, विश्वंभरा. |
पोट | उदर, ढेरी, पोटाची खळगी. |
पोपट | कीर, राघु, राघू, रावा, शुक. |
पोरका | निराधार. |
पोशिंदा | पोसणारा. |
प्रकाश | उजेड, तेज. |
प्रघात | चाल, पद्धत, रिवाज, रीत. |
प्रचंड | अजस्त्र, अवाढव्य, महान, विशाल, विस्तृत. |
प्रचीती | अनुभव, खात्री, पडताळा, प्रत्यय. |
प्रजा | जनता, रयत, लोभ. |
प्रजापती | ब्रह्मदेव. |
प्रत | नक्कल. |
प्रताप | पराक्रम, बहादुरी, विक्रम, शौर्य. |
प्रतिज्ञा | नेम, पण, प्रण, वचन, शपथ. |
प्रतिष्ठा | सन्मान. |
प्रतीक | खूण, चिन्ह. |
प्रत्यही | प्रतिदिन. |
प्रदेश | प्रांत, मुलूख. |
प्रद्यात | चाल, पद्धत, परंपरा, रीत. |
प्रबंध | उपाययोजना, तजवीज, व्यवस्था. |
प्रबळ | बलवान, बलशाली, शक्तीशाली, समर्थ, सामर्थ्यवान. |
प्रमोद | आनंद. |
प्रलोभन | लाच. |
प्रवास | दौरा, परिभ्रमण, पर्यटन, फिरती, फेरफटका, भ्रमण, यात्रा, रपेट, वाटचाल, विहार, सफर, सहल. |
प्रवासी | पांथ, पांथस्थ, वाटसरू. |
प्रवाह | ओघ. |
प्रवीण | कुशल, चतुर, तरबेज, निपुण, निष्णात, निष्णात, पटू, हुशार. |
प्रशंसा | वाखाणणी, वाहवा, शाबासकी, स्तुती. |
प्रसिद्ध | ख्यातकीर्त, ख्यातनाम, नामांकित, प्रख्यात, विख्यात. |
प्रसिद्धी | अशकारा, अस्करा, आख्या, आढ्यता, औसाफ, कीर्ती, ख्याती, गाजावाजा. |
प्राक्तन | नशीब. |
प्राची | पूर्व दिशा. |
प्रांजळाचे | प्रामाणिकपणाचे. |
प्राण | आत्मा, जीव, श्वास. |
प्राणी | जनावर, जीव, पशू, वनचर. |
प्रामाणिकपणा | इमानदारी. |
प्रारब्ध | दैव, नशीब. |
प्रारंभ | आरंभ, सुरुवात. |
प्रार्थना | स्तवन. |
प्राविण्य | करामत, कसब, कौशल्य, खुबी, चातुर्य, नैपुण्य. |
प्रासाद | देऊळ, मंदिर, महाल, राजमंदिर, राजवाडा, वाडा. |
प्रेम | अनुरक्ती, अनुराग, जिव्हाळा, प्रणय, प्रीती, प्रेमा, ममता, माया, लोभ, सौहार्द, स्नेह. |
प्रेरणा | स्फूर्ती. |
प्रेषित | देवदूत. |
प्रोत्साहन | उत्तेजन. |
फजीत | ओशाळलेले, लज्जित, विरमलेले. |
फट | चीर, तडा, भेग. |
फटांग | फट्ट. |
फडतूस | क्षुद्र, गचाळ, टाकाऊ. |
फणकार | आघात, तडाखा, प्रहार, सपाटा. |
फत्ते | जय, यश, यशस्वी, सरशी. |
फरक | अंतर, तफावत, भिन्नता, भेद. |
फर्मान | आज्ञापत्र, राजपत्र, सनद, हुकूम. |
फलक | फळा. |
फांदी | शाखा. |
फायदा | किफायत, नफा, लाभ. |
फाल्गुन | अर्जुन. |
फितूर | दगाबाज. |
फिदा | खूष, प्रसन्न, संतुष्ट. |
फुकट | निरर्थक, फुका, मोफत, व्यर्थ. |
फुलोरा | बहर, मोहोर. |
फुशारकी | आत्मस्तुती, बढाई, शेरसी. |
फूल | आरल, उळ, कुसुम, पुष्प, फुल्लार, माल्य, शगुफ, सारंग, सुम, सुमन. |
फैलाव | प्रसार. |
फैसला | निकाल, निर्णय, निवाडा. |
फोड | उठाणू, गळू, बेंड. |
फोल | निरर्थक, निष्फळ, पोकळ, रिकामे, व्यर्थ. |
बक | बगळा. |
बक्षीस | पारितोषिक. |
बखर | इतिहास, चरित्र, बातमी, हकीकत. |
बगळा | बक, बलाक. |
बजरंग | पवनपुत्र, मारुती, हनुमान. |
बटीक | कुणबीण, दासी, मोलकरीण. |
बंड | अराजक, गडबड, गोंधळ, दंगा. |
बडगा | दंडुका, सोडगा, सोहा. |
बदल | कलाटणी, फेरफार. |
बंदारा | तलाव. |
बंदी | आडकाठी, प्रतिबंध, मज्जाव, मनाई. |
बंदोबस्त | तजवीज, प्रबंध, व्यवस्था. |
बद्ध | बांधलेला. |
बंधन | अडथळा. |
बंधू | भय्या, भाई, भाऊ, भ्राता, सहोदर. |
बरकत | भाग्य, लाभ, सुदैव. |
बरखास्त | विसर्जित, संपणे, समाप्त. |
बरदास्त | आदरसत्कार, निगा, पाहुणचार. |
बरवें | चांगले. |
बरोबर | योग्य, सम, समान, सारखा. |
बर्फ | हिम. |
बळ | क्षमता, जोम, जोर, ताकद, शक्ती, सामर्थ्य. |
बहाणा | ढोंग, मिष, सोंग. |
बहादूर | धाडसी, धीट, वीर, शूर. |
बहीण | अग्रजा, अनुजा, ताई, भगिनी, सहोदरा, सहोदरी, स्वसा. |
बाग | उद्यान, उपवन, पुष्पवन, पुष्पवाटिका, पुष्पवाटिका, फुलबाग, फुलोद्यान, बगिचा, बगीचा, वाटिका. |
बाण | इषू, तीर, शर, सायक. |
बातमी | आवई, मजकूर, वार्ता, वृत्त, वृत्तांत, संदेश, हकीकत. |
बादशहा | सम्राट. |
बांधेसूद | रेखीव, सुडौल. |
बाप | अंबक, जनक, जन्मदाता, तात, तीर्थरूप, पिता, पिताश्री, बाबा, वडील. |
बारीक | बारका, लहान, सूक्ष्म. |
बालक | अर्भक, बाल, मूल. |
बाळ | बालक. |
बावटा | ध्वज. |
बिकट | अवघड, कठीण, त्रासदायक, दुर्लभ. |
बिगर | खेरीज, वाचून, शिवाय. |
बिछाना | अंथरूण, आधातुरी, गादी, तुलई, तोषक, पाटोळी, बिछायत, मंचक, शय्या, शेज. |
बिनी | आघाडी. |
बियाणे | बी, बीज. |
बीजमंत्र | मूळ, सूत्र. |
बुटका | आखूड, खुजा, गिड्डा, ठेंगणा, ठेंगू. |
बुद्धी | धी, प्रज्ञा, प्रज्ञा, मती, मेधा. |
बेअदबी | अपमान. |
बेगडी | तकलादू. |
बेडूक | दर्दुर, बॅबॉ, बेडकी, भेक, मंडूक. |
बेत | आखणी, योजना. |
बैल | खोंड, पोळ, वृषभ. |
बोट | अंगुली, गलबत, होडी. |
बोलणे | गिरा, वाच्चा, वाणी. |
ब्रह्म | जगत्कारण, परब्रह्म, सत्तत्व. |
ब्रह्मदेव | कंज, कमलासन, चतुरानन, प्रजापती, ब्रह्मा, विधाता, विधी, विरंची. |
ब्राह्मण | द्विज, विप्र. |
भक्कम | टिकाऊ, बळकट, मजबूत. |
भक्षण | खाणे. |
भय | घबराट, भीती. |
भरभराट | अभ्युदय, उत्कर्ष, उवाव, चलती, प्रगती, विकास, विपुलता, संपन्नता, समृद्धी, समृद्धी, सुबत्ता. |
भरवसा | विश्वास. |
भराभर | जलद, झरझर, पटापट, शीघ्र. |
भस्म | रक्षा, राख, विभूती. |
भाऊ | अग्रज, अनुज, दादा, बंध, बंधू, भावड्या, भ्राता, सहज, सहोद, सहोदर. |
भाग्य | दैव, नशीब, प्रारब्ध. |
भाट | स्तुतिपाठक. |
भांडखोर | कलभांड, कलहप्रिय, कलागती, कळिकंटा. |
भांडण | कज्जा, कलह, झगडा, तंटा, संघर्ष. |
भांडार | संग्रहालय, साठा. |
भान | शुद्ध. |
भारत | आर्यभूमी, आर्यावत, आर्यावर्त, भरतखंड, भारतभूमी, भारतवर्ष, हिंददेश, हिंदुस्थान, हिदेश, हिदोरता. |
भारती | भाषा, वैखरी. |
भाळ | कपाळ. |
भाषा | गिरा, भारती, वाणी. |
भास्कर | सूर्य. |
भिकारी | अर्थेला, आजीवळ, झोळीबंद, तिरडोळी, दानीय, भिकेसवता, भिक्षुक, भिक्षेकरी, माकतेकरी, याचक, संघजीवी, सरोदा. |
भीती | घबराट, धास्ती, भय. |
भुंगा | अली, बंभर, भृंग, भ्रमर, मधुकर, मधुप, मिलिंद, षटपद, षट्पद. |
भुजा | बाहू. |
भूप | राजा. |
भूल | भुरळ. |
भेग | आडफट, खाच, चीण, चीर, जिवणी, तडा, दरज, दरी, दोरवा, धाळ, निमूर, फट, भेताळा, रेभ, वाभारा, विच, शिवर, संधी, सांदण. |
भेद | अंतर, फरक, विभक्त, विभागणे. |
भेदभाव | फरक. |
भोजन | जेवण. |
भोरपी | बहुरुपी. |
भ्रमंती | प्रवास, फेरफटका, भटकंती, सफर. |
भ्रमर | भुंगा. |
भ्रांत | काळजी. |
भ्राता | बंधू. |
मकरंद | मध. |
मख | यज्ञ. |
मगर | नक्र, सुसर. |
मंगल | पवित्र, शुभ. |
मच्छ | मत्स्य, मासा, मीन. |
मजा | करमणूक, गंमत, मौज. |
मंजूर | कबूल, पसंत, मान्य, संमत. |
मजूर | कामगार. |
मती | बुद्धी. |
मंत्र | श्लोक. |
मत्सर | अमर्ष, अर्कद्वेष, आकस, कली, खुन्नस, त्वेष, दुस्वास, वितुष्ट, विद्रोह, विद्वेष, विपट, विरू, वैर, वैषम्य, सळ, हेवा. |
मदत | सहाय्य, साह्य. |
मंदिर | देऊळ, देवालय. |
मधुकर | भुंगा. |
मध्यान्ह | दुपार. |
मन | अंतःकरण, अंतर, अंतरंग, अंतर्याम, चित्त, जिव्हार, मानस. |
मनसुबा | बेत, विचार. |
मनाई | निषेध, बंदी. |
मनीषा | अपेक्षा. |
मनुष्य | मनुज, माणूस, मानव. |
ममता | जिव्हाळा, माया, वात्सल्य. |
मर्कट | वानर. |
मलूल | निस्तेज. |
मल्ल | पहिलवान, पहेलवान. |
मसणवटा | स्मशानभूमी. |
मस्तक | डोके, माथा, शिखर, शीर. |
महती | थोरपणा, महत्तव, मोठेपणा. |
महा | गुरु, गुरू, ज्येष्ठ, महान, मोठा, विराट, विशाल. |
महान | थोर, मोठा. |
महिना | मास. |
महिमा | थोरवी, महती, मोठेपणा. |
महिला | बाई, ललना, स्त्री. |
माकड | कपि, मर्कट, वानर, शाखामृग. |
मागमूस | थांगपत्ता. |
माणुसकी | मानवता. |
माणूस | इसम, नर, मनुज, मनुष्य, मानव, व्यक्ती. |
मान | गळा. |
मानभावी | ढोंगी. |
मान्य | कबुल, मंजूर, संमत. |
माया | करूणा, कृपा, दया, मायाळू. |
मारुती | अंजनीसुत, रामदास, वायुपुत्र पवनसुत, हनुमंत, हनुमान. |
मासा | मत्स्य, मीन. |
मित्र | दोस्त, यार, सखा, सवंगडी, साथीदार, सुहृद, सोबती, स्नेह, स्नेही. |
मिरासी | परंपरागत संपत्ती. |
मिश्रण | अमेज, अमेद. |
मिष्टान्न | गोड पदार्थ. |
मीन | मासा. |
मीलन | एकरूपता, मिलाफ, मिसळणे, मेळ, समरसता. |
मुक्ताफळे | बोल, मोती. |
मुख | आनन, चर्या, चेहरा, तोंड, वदन. |
मुनी | ऋषी, साधू. |
मुरारी | कृष्ण. |
मुलगा | आत्मज, तनज, तनय, तनुज, नंदन, नंदन, पुत्र, पुत्रनंदन, बेटा, सुत. |
मुलगी | आत्मजा, कन्या, कला, तनया, तनुजा, दुहिता, नंदनी, नंदिनी, पुत्री, बेटी, सुता. |
मुलुख | परगणा, प्रदेश, प्रांत. |
मूल | अर्भक, किशोर, धाकटे, पाडस, पोर, बालक, बाळ, मुलगे, शिशू. |
मृगया | शिकार. |
मृगराज | सिंह. |
मृत्यू | मरण. |
मेंदू | अक्कल, बुद्धी, मगज. |
मेळ | मिलाफ, मीलन, संगम, संयोग. |
मेष | मेंढा. |
मैत्री | आशनाई, इष्टत्व, एकी, गट्टी, जंगी, जोड, दोस्ती, प्रीती, मेतकूट, यारी, सख्य, सलगी, साम, स्नेह. |
मैत्रीण | गडणी, सई, सखी, साजणी. |
मोद | हर्ष. |
मोबदला | पगार, मेहनताना, वेतन. |
मोर | केकी, केळभ, नीलकंठ, मयुर, मयूर, शिखी. |
मोल | किंमत, मूल्य. |
मोळा | खिळा. |
मोसम | ऋतु, समय, हंगाम. |
मौज | गंमत, मजा. |
म्होरक्या | नेता, पुढारी. |
यजमान | नवरा. |
यज्ञ | कतु, धर्मकृत्य, भरव, मख, याग, होम. |
यती | संन्याशी. |
यत्न | उद्योग, खटपट, परिश्रम, प्रयत्न. |
यथार्थ | बरोबर. |
यश | जय, विजय, सफलता, सुदैव. |
यहसान | उपकार, कृपा. |
यहुदी | तपस्वी, तापस, मुनी, योगी, साधक, साधू. |
याचक | भिकारी. |
याचना | मागणे. |
यातना | १. कष्ट, अपेष्टा. २. वेदना, कळ, दुःख, हाल. |
याद | आठवण, स्मरण, स्मरणार्थ. |
यान | जात, भेद, वर्ग, वर्ण. |
यामिनी | रात्र. |
युक्ती | शक्कल. |
युगुल | जोडी. |
युती | संयोग. |
युद्ध | झुंज, धुमश्चक्री, रण, लढाई, संगर, संग्राम, समर. |
योग्य | अनुरूप, उचित, रास्त, लायक. |
योद्धा | पराक्रमी, भट, लढवय्या, विक्रांत, शूर. |
योध | योद्धा, लढवय्या, वीर. |
यौवन | तारुण्य. |
रंक | गरीब. |
रक्त | असू, असूत, असूद, रगत, रुधिर, शोणित. |
रक्षण | बचाव, संरक्षण. |
रग | जोर. |
रगड | पुष्कड. |
रंगणी | अंगणामध्ये. |
रग्गड | प्रचंड. |
रचना | मांडणी. |
रजक | धोबी, परीट. |
रजनी | रात्र. |
रजनीनाथ | चंद्र. |
रजा | अनुमती, परवानगी, सम्मती. |
रण | युद्ध. |
रणांगण | रणभूमी, समरांगण. |
रति | रत, रममाण. |
रत्नाकर | समुद्र. |
रथी | योद्धा. |
रमा | लक्ष्मी. |
रम्य | मनोहर, रमणीय, सुंदर, सुरेख. |
रवी | सूर्य. |
रश्मी | किरण. |
रस्ता | पथ, पंथ, पाऊलवाट, पायवाट, मार्ग, रोड, वाट, सडक. |
रहस्य | गूढ, मर्म. |
राक्षस | असुर, असुर, दानव, दैत्य. |
रांग | ओळ. |
राग | अमर्ष, आवेश, कोप, क्रोध, क्षोभ, चीड, त्वेष, रोष, संताप. |
रागीट | कोपिष्ट, कोपी, कोपीष्ट, क्रुद्ध, क्रोधी, तमासी, रागिष्ट, संतापी. |
राजा | अवनीपती, नरेंद्र, नरेन्द्र, नरेश, नृप, नृपती, पृथ्वीपती, प्रजापती, बादशहा, भूधर, भूप, भूपती, भूपाल, भूपेंद्र, भूमिपाल, भूमीपाल, महीपती, राय, लोकपाल, शय, सम्राट. |
राजीव | कमळ. |
राज्यशकट | राज्यकारभार. |
राणी | अजराणी, महाराज्ञी, महाराणी, महिषी, राजपत्नी, राजराणी, राजी, राज्ञी, सम्राज्ञी. |
रात्र | तमिस्रा, तमी, निशा, यामिनी, रजनी, रात, विभावरी, शर्वरी, शर्वरी. |
रान | अरण्य, कानन, जंगल, जंगल, वन, विपिन, विपीन. |
राम | कौसल्यानंदन, जानकीवर, दाशरथी, रघुपती, राघव, रामचंद्र, रामराजा, सीतापती. |
रावण | असुरेश्वर, दशमुख, दशवदन, दशानन, लंकाधिपती, लंकेश्वर. |
रास | खच, ढीग, थर. |
रिंगण | फेर, वर्तुळ. |
रिता | रिकामा. |
रिपू | वैरी. |
रियाज | सराव. |
रीण | ऋण, कर्ज. |
रीत | पद्धत, रिवाज. |
रुचकर | चवदार. |
रुची | गोडी, स्वाद. |
रुबाब | ऐट, तोरा. |
रूक्ष | कोरडे. |
रूप | सौंदर्य. |
रेखीव | सुंदर, सुबक. |
रोग | आजार, उपद्रव, पीडा, विकार, व्यथा, व्याधी. |
रोष | राग. |
रौनक | शोभा, सौंदर्य. |
र्हास | विनाश, हानी. |
लक्तर | चिंधी. |
लक्ष्मी | इंदिरा, उत्कर्ष, कमलजा, कमला, पदमा, पद्मजा, पद्मा, महालक्ष्मी, मा, रमा, वैभव, वैष्णवी, श्री, संपत्ती, सान्वी. |
लगत | जवळ. |
लग्न | उद्वाह, उपयन, करग्रहण, कल्याण, काजार, दारग्रहण, दारपरिग्रह, निकाह, परवान, परिणय, पाट, पाडगे, पाणिग्रहण, बिहेबिराडे, मोहतूर, विवाह, विहावो, समई. |
लंघन | उपवास. |
लघुता | कमीपणा, लहान. |
लघू | क्षुद्र, क्षुल्लक, र्हस्व, लहान, हलका. |
लज्जत | खुमारी, गोडी, रूची, स्वाद. |
लता | लतिका, वल्लरी, वल्ली, वेल, वेली. |
लतिफा | वेल. |
ललना | दत्री, नारी. |
ललाट | कपाळ. |
लवण | क्षार, खार, खारट, मीठ. |
लष्कर | फौज, सेना, सैन्य. |
लहान | कनिष्ठ, छोटा, लघु. |
लाघव | गोडवा, मार्दव. |
लाचार | अगतिक, दीन, निरूपाय. |
लांच्छन | कलंक, काळिमा, ठपका, डाग, दूषण, दोष. |
लाट | लहर. |
लालसा | आकांक्षा. |
लावण्य | सौंदर्य. |
लेणे | अलंकार, भूषण. |
लेवऊनी | घालून. |
लोक | जनता, प्रजानन, रयत. |
लोकोत्तर | श्रेष्ठ. |
लोखंड | आय, आयस. |
लोणी | नवनीत. |
वकील | प्रतिनिधी, मुखत्यार. |
वखार | कोठार, गोदाम. |
वचक | दरारा. |
वंचक | फसवणूक करणारे. |
वण | व्रण. |
वत्स | बालक, वासरु. |
वदन | तोंड. |
वंदन | अभिवादन, नमन, नमस्कार, प्रणाम, प्रणिपात. |
वन्ही | अग्नी. |
वय | उमर, वर्ष, साल. |
वरदान | आशिष, आशीर्वाद, कृपा. |
वर्दी | (लष्करी), निरोप, पोषाख, बातमी. |
वल्लरी | लता, वेल. |
वसन | वस्त्र. |
वसाहत | वस्ती. |
वसुंधरा | पृथ्वी. |
वस्त्र | अंबर, कपडा, कपडे, कापड, पट, वसन. |
वाघ | व्याघ्र, व्याल, शार्दुल, शार्दूल. |
वाट | मार्ग, रस्ता. |
वाणी | बोल, वाचा. |
वादळ | तुफान. |
वाद्य | वाजप. |
वानगी | उदाहरण, दाखला. |
वानर | कपि, कपी, मर्कट, माकड, शाखामृग. |
वामिका | विहीर. |
वायस | कावळा. |
वारस | उत्तराधिकारी. |
वारा | अनिल, गंधवाह, गंधवाहू, पवन, पवमान, प्रभंजन, भवन, मरुत, मरूत, मारुत, वात, वायू, व्यान, समीर, समीरण, हवा. |
वारु | घोडा. |
वारू | अश्व. |
वाली | रक्षक. |
वाळवी | उधच, भिरडभुंगा, मूस, वाळटी, वोळंबा. |
वाळू | कंकर, रज, रेती. |
वावधान | वावटळ. |
वावर | शेत. |
वास | १. गंध, खूण, दरवळ. २. सुगावा, परिमल, परिमळ, सुगंध, सुवास. |
वास्तपुस्त | चौकशी, विचारणा, विचारपूस. |
वास्तव | खरे, प्रत्यक्ष, यथार्थ, सत्य. |
विकल्प | १. पर्याय. २. भेद, भ्रम, संशय. |
विघ्न | अडचण, आपत्ती, प्रतिबंध, संकट. |
विचारपूस | चौकशी. |
विजोड | बेडौल, विशोभित, विसंगत. |
विडंबन | उपहास, टवाळी, फजिती. |
विणकर | कोष्टी, चाटी, जेड, तंती, तंतुवाय, तन्नुनाथ, बाफेंदा, मेमण, मोमीन, साळी. |
वितरण | वाटणी, वाटप. |
वित्त | संपत्ती. |
विद्या | ज्ञान. |
विद्वान | कोविद, निष्णात, पंडित, बहुश्रुत, बुध, विज्ञ. |
विध्वंस | नष्ट, नाश, मोडतोड, संहार. |
विनंती | आर्जव, प्रार्थना, विनवणी. |
विपत्काळीं | संकटकाळी. |
विपिन | अरण्य. |
विपुल | खूप, पुष्कळ, भरपूर. |
विभवें | वैभवाने. |
विमल | निर्मल, निष्कलंक. |
वियत | आकाश. |
विरळ | क्वचित. |
विरस | बेरंग. |
विराट | अतिशय भव्य. |
विरूप | बेढब. |
विरोध | प्रतिकार. |
विलग | अलग, सुटे. |
विवंचना | काळजी. |
विवर | छिद्र. |
विशाल | अथांग, अफाट, अवाढव्य, प्रचंड, मोठे, विस्तृत. |
विश्व | जग, दुनिया, सृष्टी. |
विश्वास | इमान, खात्री, भरवसा. |
विषण्ण | कष्टी. |
विषाद | खेद, दुःख, निराशा, निरूत्साह. |
विष्णु | अच्चुत, अच्युत, अनंत, अंबरीश, अंबरीष, इंदिरावर, कमलाकांत, कमलापती, कमलावर, कमलेश, केशव, गोविंद, चक्रधर, चक्रपाणि, चक्रपाणी, जगदीश, जगदीश्वर, जगन्नाथ, त्रिविक्रम, नारायण, पद्मनाथ, पद्मनाभ, पितांबर, पीतांबर, पुरुषोत्तम, बालाजी, भगवान्, मधुसुदन, मधुसूदन, मादाणू, माधव, माराणू, मुकुंद, रमापती, रमारमण, रमावर, रमेश, लक्ष्मीपती, लक्ष्मीवर, वासुदेव, शेषशायी, श्रीपती, सभापती, हरी, हृषिकेश, हृषीकेश. |
विसावा | आराम, विश्रांती. |
विस्तीर्ण | अफाट, विशाल, विस्तृत. |
विस्मय | नवल. |
विहंग | पक्षी. |
विहार | क्रिडा, क्रीडा, खेळ, खेळणे, भ्रमण, लीला, विहरण, सहल, सहलु. |
विहीर | आड, कूप, बारव, बाव, बावडी. |
वीज | चंचला, चपला, तडित, बिजली, विद्युत, विद्युल्लता, सौदामिनी, सौदामिनी. |
वृक्ष | अगम, गुल्म, झाड, तरु, तरू, द्रुम, पादप, विटप, शाखी. |
वृत्ती | स्वभाव. |
वृद्ध | म्हातारा. |
वृद्धत्व | म्हातारपण, वार्धक्य. |
वृश्चिक | विंचू. |
वेग | गती. |
वेडा | खुळा, मूर्ख. |
वेदना | कळ, क्लेश, दुःख, पीडा, यातना, वेणा, व्यथा, शूळ, सल. |
वेल | लता, लतिका, वल्लरी. |
वेळ | काळ, घडी, समय. |
वेळू | बांबू. |
वेश | पोशाख. |
वेष | कपडे, पेहराव, पोषाख. |
वैचित्य | विविधता. |
वैनतेय | गरुड. |
वैभव | ऐश्वर्य, थाटमाट, श्रीमंती. |
वैराण | उजाड, ओसाड, भकास. |
वैरी | दुश्मन, शत्रू. |
वैषम्य | विषाद. |
वोळिती | भरुन येतात. |
व्यवसाय | धंदा. |
व्यवस्था | तजवीज, तयारी, प्रबंध, योजना. |
व्याकूळ | कासावीस. |
व्याख्यान | भाषण. |
व्याधी | आजार, आपत्ती, पीडा, रोग, संकट. |
व्याळ | सर्प, साप. |
व्यासंग | अभ्यास. |
व्रत | वसा. |
व्हयमाली | बेशरम. |
शक | शंका, संदेह, संशय. |
शंकर | अंबरीश, आदिनाथ, आदिपुरुष, आशुतोष, उमाकांत, उमाकान्त, उमापती, उमावर, उमेश, कपाली, कपालेश्वर, कपाळी, कैलासनाथ, गंगाधर, गिरीश, चंद्रशेखर, त्रिनेत्र, त्र्यंबक, दिगंबर, दुर्गेश, नीलकंठ, परेश, पार्वतीश, भालचंद्र, मंगेश, महादेव, महेश, महेश्वर, रुद्र, शंभुमहादेव, शंभू, शिव, शिवशंकर, सदाशिव, सांब, हर. |
शंका | संशय. |
शक्ती | जोम, जोर, ताकद, बळ, सामर्थ्य. |
शत | शंभर. |
शत्रु | अरी, दुष्मन, रिपु, विपक्षी. |
शत्रू | अरि, अरी, दुश्मन, दुष्मन, प्रतिपक्षी, रिपू, विपक्षी, वैरी, वैरी. |
शर | बाण. |
शरम | लज्जा, लाज. |
शरीर | अंग, अंग, काया, कुडी, तनू, देह, वपु, वपू. |
शर्यत | चढाओढ, स्पर्धा. |
शव | प्रेत. |
शशी | चंद्र. |
शस्त्र | आयुध, हत्यार. |
शहर | नगर, पुरी, पूर. |
शागीर्द | अनुयायी, चेला, विद्यार्थी, शिष्य. |
शाळा | विद्यालय. |
शासन | राज्यकारभार, राज्यसंस्था, सरकार. |
शास्त्रज्ञ | संशोधक. |
शिकवण | उपदेश, बोध. |
शिकस्त | कमाल, पराकाष्टी, पराकाष्ठा, पराजीत, पराभूत, प्रयत्न. |
शिकारी | जटक, पायेदामी, लुब्धक, वाघरी, व्याध, शाकुनिक. |
शिक्षा | दंड, मार, शासन, सजा. |
शिखा | झाडाच्या फांद्या. |
शिताफी | कौशल्य. |
शिरस्ता | नियम. |
शीघ्र | अविलंब, जलद, झटपट, झटपट, तत्क्षण, ताबडतोब, त्वरित, त्वरीत, द्रुत, लवकर, सत्वर. |
शीण | थकवा. |
शेखी | ऐट, प्रौढी, फुशारकी, बढाई. |
शेज | अंथरुण, शय्या. |
शेत | क्षेत्र, वावर, शिवार. |
शेतकरी | किसान, कृष, कृषक, कृषिक, कृषिवल, कृषीक, कृषीवल. |
शेलके | निवडक. |
शेष | अनंत, वासुकी. |
शैली | ढब, लकब, हातोटी. |
शोक | विलाप. |
शोभा | रोषणाई, सजावट, सौंदर्य. |
श्रद्धा | आदर, निष्ठा, विश्वास. |
श्रांत | कंटाळलेला, कष्टी, थकलेला, दमलेला. |
श्रीकृष्ण | कन्हैया, कान्हा, किशा, किसन, किस्ना, कृष्णसखा, गिरिधर, गोपाळ, गोपीवल्लभ, गोविंद, चक्रधर, देवकीनंदन, मधुसूदन, माधव, मीरा के प्रभू, मुकुंद, मुरलीधर, मुरारी, यदुनाथ, यादव, यादवेश्वर, राधाधर, राधारमण, रुक्मिणीवर, वसुदेवसुत, वासुदेव, हरी, हृषिकेश. |
श्रीमंत | धनवान, धनिक, मालधर, राव, सधन. |
श्रीराम | कौसल्यानंदन, जानकीवर, दाशरथी, रघुपती, राघव, रामचंद्र, रामराजा, सीतापती. |
श्रेणी | दर्जा. |
श्रेष्ठ | उत्कृष्ठ, उत्तम. |
श्लोक | कविता, पद्य. |
श्वापद | जनावर. |
संकट | आपत्ती, विघ्न. |
सकल | अखिल, निखिल, सगळा, समस्त, सर्व. |
संकल्प | निश्चय, बेत, मनसुबा. |
सकाळ | उषा, प्रभात. |
संकोच | लाज. |
सखा | सोबती. |
संगत | सहवास, साथ, सोबत. |
संगर | युद्ध. |
संग्रह | निधी, संचय, साठा. |
संग्राम | युद्ध, लढाई, संगर, समर. |
संघ | गट, चमू, समूह. |
संघर्ष | कलह, झगडा, टक्कर, भांडण. |
संचार | फिरणे. |
सजातीय | एकाच जातीचे, वृत्तीचे, स्वभावाचे. |
सजीव | कमळ. |
संत | सज्जन, साधू. |
सतत | अविश्रांत, निरंतर, नेहमी, सदा, सर्वदा. |
सत्कार | आदरसत्कार, मान सन्मान, मानमरातब. |
सत्वर | लवकर. |
सदन | भवन. |
संधी | मोका. |
सन्निध | जवळ. |
संपत्ती | अर्थ, आशय, दाम, दौलत, द्रव्य, धन, पैसा, लक्ष्मी, वित्त, संपदा. |
संपर्क | संबंध, संसर्ग, सहवास. |
सफर | प्रवास, यात्रा. |
सफाई | स्वच्छता. |
संबंध | सगळे, संपूर्ण, सर्व. |
संमती | अनुमती, मान्यता, रूकार, सहमत, होकार. |
समरी | युद्धात. |
समस्त | सकल, सगळे, संपूर्ण, सर्व. |
समापन | अंत, पूर्णता, पूर्ती, समाप्ती, सांगता. |
समाप्ती | अंत, पूर्णतहा, पूर्णता, पूर्ती, पूर्वी, समापन, सांगता. |
समीप | जवळ, नजीक, निकट. |
समुद्र | अंबुधी, अंबुनिधी, अंबोधी, अब्धि, अंभोनिधी, अर्णव, अवधी, उदधि, उदधी, जलधि, जलधी, जलनिधी, जलाधी, जलाशय, दर्या, नीरराशी, पयोधी, रत्नाकर, रत्नाकार, वारिधी, वारिराशी, वारिसाशी, सरित्पती, सागर, सिंधू. |
समूह | जमाव, टोळी, दल, मांदियाळी, समुच्चय, समुदाय. |
समृद्धी | अबादानी, विपुलता. |
सरदार | उमराव, खवास, मानकरी. |
सरपण | इंधन, जळण. |
सरस्वती | ब्राम्ही, ब्राह्मी, भारती, वागीश्वरी, वाणी, विणावादिनी, विद्यादेवी, वीणावादिनी, वेदमाता, शारदा, श्वेतवाहिनी, सावित्री, हंसवाहिनी. |
सराई | सुगी, हंगाम. |
सरिका | मैना. |
सरिता | नदी. |
सरोज | कमळ. |
सर्प | अहि, अही, उरग, उरंग, तक्षक, भुजंग, विषधर, व्याल. |
सलील | पाणी. |
सवलत | सूट. |
सशक्त | नलिष्ठ, बलवान. |
संशय | अंदेशा, कलप, कलफ, कलाफ, कश्मल, किंत, किंतु, किंतू, वहमा, वहीम, विकल्प, शंका, संदेह. |
संसर्ग | संपर्क, संबंध, सहवास, सहवास. |
संहार | उच्छाद, उच्छेद, नाश, विच्छेद, विध्वंस, विध्वंस, विनाश, सर्वनाश. |
सह्याद्री | पर्वत, सह्य, सह्यगिरी, सह्यगिरी, सह्यपर्वत, सह्याचल. |
साकर्य | सुकरता, सुकरपणा, सुलभता. |
साच | खरा, खराखुरा, खरोखर. |
साथी | दोस्त, मित्र, सखा, सोबती. |
साधना | तपश्चर्या. |
साप | अही, उरग, तक्षक, नाग, पन्नग, फणी, भुजंग, विषधर, व्याळ, सर्प. |
साफल्य | संपूर्ण नाव. |
सामर्थ्य | बळ, शक्ती. |
सामील | अंतर्भूत, प्रविष्ट, समाविष्ट. |
सायंकाळ | संध्याकाळ, सांज. |
सारिका | मैना. |
सावध | जागरूक, दक्ष, सावधान. |
सावली | छाया. |
सासूल | चाहूल, सुगावा. |
साहस | धाडस, धारिष्ट. |
साहित्य | लिखाण, वाड्मय. |
सिनेमा | चित्रपट, बोलपट. |
सिंह | करी, केसरी, पंचानन, मृगराज, मृगिंद्र, मृगेंद्र, मृगेंद्र, मृगेश, वनराज, वनेन्द्र, शार्दुल, शार्दूल. |
सीता | जानकी, वैदेही. |
सीमा | मर्यादा, मर्यादा, वेस, हद्द. |
सुकाळ | विपुलता. |
सुगंध | परिमल, सुवास. |
सुगम | सोपा. |
सुत | मुलगा. |
सुंदर | अभिराम, अभिराम, देखणे, मनोहर, रमणीय, रम्य, ललित, लावण्यभय, सुरूप, सुरेख. |
सुंदरता | मनोहर, रमणीय, ललित, लावण्य, सुरूपता, सुरेख, स्वरूपता. |
सुधा | अमृत. |
सुरुवात | आदि, आदि, आरंभ, ओनामा, प्रारंभ, श्रीगणेशा. |
सुरेख | मनोहर, रमणीय, रम्य, ललित, सुंदर. |
सुरेल | गोड आवाज. |
सुवास | अतलस, आमोद, गंध, दरवळ, द्रुती, परिमल, मकरंद, सुगंध, सौरभ, सौरभ्य. |
सुवासिनी | अविधवा, अहिवा, ऐहेव, सवाष्ण, सुहाशीण, सौभाग्यवती. |
सुविधा | सोय. |
सुस्निग्ध | अतिशय प्रेमळ. |
सुहास | हसतमुख. |
सूड | बदला, वचपा. |
सूत | दोरा, धागा. |
सूर | स्वर. |
सूर्य | अक्र, अंबरीश, अंबरीष, अर्क, अंशुमाली, आदित्य, चंडाशु, चंडाशू, चंडांशू, दिनकर, दिनमणी, दिवाकर, प्रभाकर, भानु, भानू, भास्कर, मार्तंड, मित्र, रवि, रवी, वासरमणी, सविता, सहस्त्रकर, सहस्त्ररश्मी, सहस्रकर, सहस्ररश्मी, हिरण्यगर्भ. |
सेनापती | सेनानायक, सेनानी. |
सेवा | चाकरी, नोकरी, परिचर्या, शुश्रुषा, शुश्रूषा. |
सैनिक | जवान, शिपाई. |
सैन्य | कटक, चमू, फौज, लष्कर, सेना. |
सैन्याचा समूह | कटक, कंपू, जुमला, तट, दळभार, दैबार, पत्ती, पलटन, फौज, बुलंगा, बैरक, भ्रमी. |
सोने | कनक, कनन, कांचन, सुवर्ण, हिरण्य, हेम, हेम. |
सोबत | मैत्री, संगत. |
सोबती | मित्र, सवंगडी, स्नेही. |
सोमट | कोंबट, कोमट. |
सोशिक | सहनशील. |
सोहळा | उत्सव, सण, समारंभ. |
सौख्य | समाधान, सुख. |
सौदा | देवघेव, व्यवहार, व्यापार. |
स्कंद | खांदा (झाडाची फांदी). |
स्तुती | प्रशंसा. |
स्त्री | अंगना, अबला, कामिनी, नारी, प्रमदा, बाई, भार्या, महिला, मानिनी, रमणी, रमा, रागिणी, ललना, वनिता. |
स्थळ | ठिकाण. |
स्थान | ठाव, ठिकाण, वास. |
स्थिती | अवस्था, दशा, प्रसंग. |
स्थित्यंतर | स्थितीतील बदल. |
स्नान | आंघोळ, नहाण, न्हाण. |
स्नेह | प्रेम, मित्रत्व, मैत्री. |
स्पर्धा | चढाओढ, चुरस, शर्यत, होड. |
स्वर्ग | इंद्रलोक, ऊर्ध्वलोक, छाप, जन्मत, त्रिविष्टप, दिव्यलोक, दिव्यस्थान, देवपुरी, देवलोक, द्यौ, नाक, नाळा, परत्रगती, पितृलोक, बेहस्त, भोगभूमी, मीना, मुद्रा, शिक्का, सुरलोक, सुरालय, स्वर, स्वर्लोक. |
स्वागत | आदरसत्कार, आदरातिथ्य. |
स्वातंत्र्य | स्वतंत्रता. |
स्वादिष्ट | चविष्ट. |
स्वार्थी | अल्गर्जी, मतलबी. |
स्वेच्छया | स्वतःच्या इच्छेने. |
स्वेत | पूल, सांकव, सेतू. |
स्वेद | घाम, धर्म. |
स्वेदज | किटक. |
हक्क | अधिकार, मालकी, वारसा. |
हंगाम | मौसम. |
हठ्यास | तीव्र इच्छा, हाव. |
हताश | निराश. |
हत्ती | करि, करी, कुंजर, गज, गजेंद्र, दंती, द्विरद, नाग, पीलु, वारण, सारंग, हस्ती. |
हत्या | खून, वध, हिंसा. |
हयगय | ढिलाई, दिरंगाई, दुर्लक्ष, हेळसांड. |
हरळी | आरोळी, हाक, हाळी. |
हरिण | काळवीट, कुरंग, मृग, सारंग. |
हरीण | काळवीट, कुरंग, मृग, सारंग. |
हर्ष | आनंद, आमोद, उल्हास, मोद. |
हल्ला | चढाई. |
हाऊळ | आवाज. |
हाक | साद. |
हाट | बाजार. |
हात | कर, पाणि, पाणि, पाणी, बाहु, बाहू, भुज, भुजा, भूजा, हस्त. |
हानी | नुकसान. |
हाव | तीव्र इच्छा. |
हिकमत | कावा, चातुर्य, मसलत, युक्ती. |
हिंमत | धाडस, धैर्य, साहस. |
हिमालय | नगपती, नगराज, नगाधिराज, नगेंद्र, हिमाचल, हिमाद्री. |
हिरण्य | सोने. |
हुकमत | अधिकार. |
हुबेहूब | तंतोतंत. |
हुरहुर | काळजी, चिंता, चुटपुट, रूखरूख. |
हुरुप | उत्साह, जोम, हुशारी. |
हुरूप | उत्साह. |
हुशार | कलमतराश, कसबी, चतुर, चलाख, चाणाक्ष, तरबेज. |
हृदय | अंतःकरण, अंतर, अंतर, काळीज, मन. |
हेर | गुप्त माहिती काढणारा. |
हेळसांड | अळंटळं, दिरंगाई, सुस्ती. |
हेवा | आग्रह, द्वेष, मत्स, हट्ट. |
हैबन | दरारा, दहशत, धास्ती. |
होडी | तर, तरी, नाव, नौका. |
होले | पात्र. |
हिंदी
अर्थ:
पर्यायवाची शब्द.
English
Meaning:
Synonyms.